Fransız İhtilali ve Sanayi inkılabı sonrasında Avrupa devletleri gücünü arttırırken Osmanlı Devleti ise her alanda güç kaybına uğramıştır. Birçok savaşın kaybedilmesinin yanında milliyetçilik akımının da etkisi ile topraklar daralırken, hammadde ve pazar yarışına dahil olamayan Osmanlı ekonomik anlamda da sarsılmıştır. Bu gelişmeler sonrasında devleti eski gücüne kavuşturmak isteyen dönemin aydınlarının çeşitli fikir akımları ortaya atması, Meşrutiyetin ve Kanun-i Esasi’nin ilan edilmesi Osmanlı Devleti’nin sorunlarına çözüm olmamıştır.
Verilen bilgiye dayanarak Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Fansız İhtilali tüm dünyada eşitlik, adalet, bağımsızlık ve milliyetçilik düşüncelerinin doğmasına ve yayılmasına ortam hazırladı. Bu durumdan en çok etkilenenler ise Osmanlı Devleti gibi çok uluslu devletler oldu. Bu devletlerin egemenliği altında yaşayan milletler milliyetçilik ve bağımsızlık düşüncesi doğrultusunda bağımsızlıklarını kazanmak için mücadeleye giriştiler. Bu mücadele sonucunda çok uluslu devletler dağılma sürecine girdiler.
Yukarıda verilen açıklamaya göre Fransız İhtilali ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Mustafa Kemal, Sakarya Meydan Savaşı’nda askerlerine “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk edilemez.” emrini vermiştir. Bu emri Türk ordusuna büyük bir zafer kazandırmıştır.
Bu sözünden hareketle Mustafa Kemal Atatürk’ün,
I. vatanseverliği
II. inkılapçılığı
III. liderliği
özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir?
Osmanlı’da Tanzimat Dönemiyle birlikte devleti kurtarmak ve modernleştirmek yolunda ortaya çıkan fikir akımlarından biridir. Osmanlı Devleti’ni kurtuluşunun tüm kurumları ve yaşam biçimiyle Avrupa’yı örnek alan bir devlet olmakla sağlanacağını savunmuştur.
Yukarıda açıklaması verilen fikir akımı aşağıdakilerden hangisidir?
Atatürk için, iyi bir askerdi, demek yeterli olmaz. O her alanda kendini geliştirmeye özen göstermiş ender bir kişidir. Ömer Naci ile edebiyat ve hitabet gücünü artırırken, öğretmeni Tevfik Bey ile tarihin derinliklerine inmenin önemini fark etmiş; Namık Kemal’i okurken vatanseverliğini, Ziya Gökalp ile milliyetçilik duygularını geliştirmiştir. Öğrendiği bilgiler ve geliştirdiği duygular ile ülkeye yenilikler getirmiş, halka faydalı işler yapmıştır. O önemli bir komutan, siyasetçi, yazar ve başöğretmendir. Başka milletlere örnek olmuş eşsiz bir dünya lideridir.
Verilen bilgiden hareketle Mustafa Kemal Atatürk’ün hangi kişilik özelliğine ulaşılamaz?
Maraş’ta Sütçü İmam’ın, sokaktan geçmekte olan bir Türk kadınının başörtüsüne el uzatan Fransız askerini öldürmesiyle başlayan direniş, Fransızların Maraş kalesindeki Türk bayrağını indirmeleriyle iyice kuvvetlenmiş ve sonuçta düşman şehri terk etmek zorunda kalmıştır. Fransızlar benzer saldırıları Antep ve Urfa’da da yapmışlardır. Antep’te Kuvâ-yı Millîye Komutanı Şahin Bey Bey öncülüğünde örgütlenen halk Fransızlara karşı onca yokluk ve zorluğa rağmen uzun süre başarılı bir şekilde şehri savunmuşlardır. Urfa’da ise Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Ali Saip Bey’in bölge halkını ve aşiretleri birleştirip mücadele başlatması sonucu Fransızlar Urfa’yı boşaltmak zorunda kalmışlardır.
Verilen bilgiler dikkate alındığında aşağıda verilen sorulardan hangisinin cevabına ulaşılamaz?
I. Dünya Savaşı öncesi İngiltere büyük bir sömürge imparatorluğu kurmuştu. Almanya, gelişen sanayisi için ham madde ve pazar arayışı doğrultusunda zengin kömür yataklarının bulunduğu Alsas - Loren bölgesini Fransa‘dan aldı. Fransa Alsas – Loren bölgesini Almanya’dan geri alabilmek için İngiltere ile yakınlaştı. Almanya‘nın yayılmacı tavrına karşı İngiltere Rusya ile iş birliği yaptı. Balkanlar ve Doğu Avrupa ‘da hakimiyet kurmaya çalışan Avusturya Macaristan İmparatorluğu ile Rusya‘nın çıkarları çatışıyordu. Rusya, Panslavizm politikası ile Balkanlardaki Slav kökenli ulusları Osmanlı Devleti’nden ayırıp kendi hakimiyetinde bir Slav devleti kurmak istiyordu. Böylece Balkanlar üzerinden Akdeniz‘e inebilecekti. Savaş öncesi oluşan bu gergin ortam devletler arasında bloklaşmalara neden oldu.
Verilen bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
Ankara’da yeni bir meclis ve hükümetin kurulması işgal devletlerini ve İstanbul Hükümeti’ni rahatsız etti. İstanbul Hükümeti Anadolu’daki hareketin önderlerini karalayarak ayaklanmalar çıkarmak için dönemin şeyhülislamından fetva aldı ve düşman uçaklarıyla yurdun her tarafına havadan atarak dağıttı. Ayrıca Mustafa Kemal ve arkadaşları hakkında İstanbul’da bir mahkemede idam kararı çıkarttı. Yapılan bu kışkırtmalar bazı insanların kurtuluş mücadelesine karşı beslediği temiz duyguları kısmen de olsa etkiledi ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinde TBMM’ye karşı ayaklanmalar çıktı.
Aşağıdakilerden hangisi TBMM’nin bu ayaklanmalara karşı aldığı önlemler arasında değildir?
Almanya I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin kendi yanında yer almasını istiyordu. Osmanlı’nın Almanya’nın yanında savaşa katılmasıyla yeni cepheler açılacak ve Almanya’nın üzerindeki savaş yükü azalacaktı. Almanya, Osmanlı’nın coğrafi konumundan faydalanarak İngilizlerin sömürgeleriyle olan bağlantısını da kesmeyi amaçlıyordu. Ayrıca Almanya, Osmanlı halifesinin Müslümanlar üzerindeki etkisinden yararlanarak İngiltere’nin sömürgeleri üzerindeki hakimiyetini engellemeyi planlıyordu.
Buna göre Almanya’nın Osmanlı Devleti’nin hangi alandaki gücünden faydalanmak istediği söylenemez?
I. Dünya Savaşı başladığında Osmanlı Devleti’nin aldığı;
I. Boğazları ulaşıma kapattı.
II. Kapitülasyonları kaldırdığını duyurdu.
III. Ülke genelinde seferberlik başlattı.
kararlarından hangileri ekonomik baskılardan kurtulma amacını taşımaktadır?
I. Dünya Savaşı sonunda Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında 30 Ekim 1918’de Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. maddesinde “İtilaf Devletleri kendi güvenliklerini tehlikede gördükleri herhangi bir stratejik noktayı işgal edebileceklerdir.” ifadesi yer alıyordu.
Bu maddeye göre İtilaf Devletleri’nin aşağıdakilerden hangisini amaçladıkları söylenebilir?
İtilaf Devletleri, Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. Maddesini dayanak göstererek Osmanlı topraklarını işgale başladı. Bunun üzerine vatanı iç ve dış düşmanlara karşı savunmak için silahlı direniş örgütleri olan “Kuvâ-yı Milliye ” oluşturuldu. Büyük çoğunluğu sivil halk tarafından oluşturulan Kuvâ-yı Milliye birlikleri düzenli ordu kurulana kadar işgalci devletlere karşı mücadele etti.
Aşağıda verilenlerden hangisi Kuvâ-yı Milliye birliklerinin millî mücadeleye olan katkılarından değildir?
İtilaf Devletleri I. İnönü Savaşı’nın sonucunu gördüklerinde amaçlarına kolayca ulaşamayacaklarını anladılar. Londra’da “Barış Konferansı” adıyla bir konferans topladılar. İtilaf Devletleri küçük değişiklikler yaptıkları Sevr Antlaşmasını kabul ettirebilmek için hem İstanbul Hükümetini hem de Ankara Hükümetini konferansa davet etti. TBMM adına konferansa katılan Bekir Sami Bey ise Sevr Antlaşmasını kabul etmediklerini ve Anadolu’nun boşaltılması gerektiğini söyleyerek Misak-ı Milli’yi savunan açıklamalarda bulundu.
TBMM’nin Londra Konferansı’na katılmasıyla aşağıdaki kazançlardan hangisini elde ettiği söylenemez?
“Gerçekten, milletimiz düşmanın hazırlıklarına karşılık vermek için hiçbir fedakarlıktan kaçınmamıştır. Ordumuza takviye için para, insan, silah, hayvan, araba velhasıl her ne lazımsa büyük bir hevesle bol bol verdi. Avrupa’nın en mükemmel araç ve silahları ile donanmış olan Konstantin ordusundan, ordumuzun teçhizat itibariyle geri kalmaması ve hatta ondan üstün olabilmesi gibi inanılmaz mücadeleyi Anadolu halkının fedakarlığına borçluyuz.”
Mustafa Kemal ATATÜRK, yukarıdaki sözlerinde aşağıdaki gelişmelerin hangisinden bahsetmektedir?
Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Savaşı sonucunda Batı Anadolu düşmandan temizlenmiş geriye Marmara Bölgesi kalmıştı. Marmara’yı da düşman işgalinden kurtarmak için Türk ordusunun Bursa’ya doğru ilerlemesi üzerine, İngilizler ateşkes teklifinde bulundular. Millî Mücadele’nin askeri safhasını sona erdiren Mudanya Ateşkes Antlaşması 11 Ekim 1922’de imzalandı. Mudanya Ateşkes Antlaşması’nda Doğu Trakya, İstanbul ve boğazların yönetimi TBMM’ ye bırakıldı. Fakat “TBMM Hükümeti, barış antlaşması imzalanıncaya kadar Marmara ve Doğu Trakya’da asker bulunduramayacak.” maddesi de antlaşmada yer aldı.
Yukarıda verilenlerden yola çıkılarak Mudanya Ateşkes Antlaşması ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası Fransızlar güney bölgelerini işgal ettiler. Ermenilerin de desteğiyle bu bölgelerdeki halk üzerinde giderek artan bir şekilde baskı ve zulme başladılar. Bölgede düzenli bir ordu bulunmadığı için yerel halk işgallere karşı elindeki imkanlarla direnişe geçti. Fransızlara ve işbirlikçisi Ermenilere karşı yöre halkı Kuvâyımillîye öncülüğünde büyük bir bağımsızlık mücadelesine girişti.
Buna göre;
I. Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası yaşanan gelişmeler halkın birlik ve beraberliğini artırmıştır.
II. Fransızların güney bölgelerini işgal etmeleri Kuvâyımilliye’nin oluşturulmasında etkili olmuştur.
III. Güney cephesinde düzenli ordunun verdiği mücadele başarıya ulaşmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Batı Cephesinde düzenli ordunun kazandığı ilk zafer olan I. İnönü Savaşı’nın sonuçlarından bazıları şunlardır:
I. Türk milletinin TBMM’ye olan güveni arttı.
II.TBMM hükümeti Londra Konferansına davet edildi.
III. Rusya ile Moskova Antlaşması imzalandı.
Buna göre verilenlerden hangileri TBMM’nin uluslararası alanda sağladığı başarılara örnek olarak gösterilebilir?