Eğitim Sayfam

Bu ovadaki ağaçlı, kül yığınına benzeyen köylerde insanlar parça parça elleri, yanık derili yüzleri, kenarları çok kırışık gözleriyle çalışarak inatçı topraktan bir lokma ekmek söküp almaya uğraşırlar. Dedemköy, kanalın yakınındadır. Yalnız, sular Beyşehir Gölü’nden gelinceye kadar öyle azalır ki değil dönüm dönüm tarlaları, üç karışlık bir bostanı bile doyuramaz. Yağmur yıllarında gülen yüzler, parlayan gözler kurak senelerde buruşur; kanalın sarı sularına dikilir, faydası olmayacağını bildiği hâlde bundan medet umar; yağmur yılları da ancak beş senede bir kendini gösterir.

Bu parçadan yola çıkılarak yazarın benimsediği sanat anlayışıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Cümlede bir sözcük olarak bulunmayan, yüklemin çekiminden anlaşılan öznelere "gizli özne" denir.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinin öznesi gizlidir?

Alemdağ’da Var Bir Yılan, karamsarlığın ve yalnızlığın ön planda olduğu bir kitap. Ayrıca eserdeki hikâyeler, diğer öykülerinden farklıdır. O zamana kadar çoğunluğu biyografik izler taşıyan ancak başkalarına ait hikâyeleri gerçekçi bir üslupla anlatırken Alemdağ’da Var Bir Yılan’da kendi kişiliğini, kendi sorgulamalarını sürrealist bir anlatımla aktarıp kendi benliğini sorguluyor. Alemdağ’da Var Bir Yılan’da yer alan on yedi öykü, sanatçının diğer öykülerine nazaran daha derin, taşıdığı anlamlar açısından daha karmaşık.

Bu parçada sözü edilen yazarımız aşağıdakilerden hangisidir?

Ana, hışımla “Uyandırmam!” dedi. “Uyandırmam! Acımızdan öleceksek de ölelim. Bir çocuğun çalışmasından ne olur?” Gözleri incecik kolda. Şimdiye kadar, çocuğun bunca zayıf olduğunun farkına neden varmadığına şaşıp kalıyor. “Acımızdan öleceksek de ölelim.” Uzun, örgülü saçını ağzına alıp hırsla çiğnedi. Aşağıdan kocası bağırdı: “Gene uyanmadı mı?” Kadın, yalvarır bir sesle : “Ne istersin çocuktan?” dedi. “Daha parmak kadar. Kemikleri kırılacak, öyle ince işte...” Koca huysuzlandı: “Bugün mutlak uyanmalı. Uyanmalı diyorum sana! Çalışsın, alışmasın tembel. Çocuklukta pişmeli.” Kadın, mırıltı hâlinde, korka korka : “Kolu öyle ince ki...” dedi. Çocuğun başına varıp durdu. Gönlü tüy gibi hafif bu çocuğu uyandırıp bu cayır cayır sıcakta işe göndermeye razı olmuyordu.

Yaşar KEMAL, Sarı Sıcak

Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi anneye ait bir özelliktir?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla yüklem kullanılmıştır?

"Çiroz Ahmet, yeşil boyalı türbenin penceresine sokuldu. Kör bir kandilin hafifçe aydınlattığı sandukaya baktı. Başı ucunda iki büyük şamdan duruyordu. Sandukanın iki tarafında iki seccade yayılı idi. Asgari bir hesap yaptı. İçinden: "Şamdanlar onar liradan yirmi, seccadeler on beşerden otuz, kitaplar mutlaka yazmadır. Yirmi de onlara de, etti yetmiş." dedi. Yeşil boyalı kapıya gitti."

Maupassant tarzı bir hikâyeden alınmış olan metinden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Aşağıda verilen Orhan Kemal’in eserlerinden hangisi uzun hikâye türündedir?

Memduh Şevket Esendal, Cumhuriyet Dönemi’nin başlarında yaşamış; hikâye ve roman türünde eserler vermekle beraber asıl olarak hikâyeleriyle tanınmıştır. Yazar, hikâyelerinde durum hikâyesi geleneğine bağlı kalmıştır. Eserlerinde çeşitli resmî görevlerle bulunduğu ve yakından tanıma fırsatı bulduğu Anadolu’yu ve Anadolu insanını ele almıştır. Hikâyelerinde kişiler; genellikle memur, esnaf, köylü, aydın, ev kadını, yüksek bürokrat gibi toplumun her kesiminden insanlardan oluşmuştur. Yazar, hikâyelerinde bu kişilerin küçük yaşam kesitlerindeki görünüşlerini yansıtmış; yerli ve millî olan her olguyu hayranlık, iyimserlik ve hoşgörüyle anlatmıştır.

Bu parçada Memduh Şevket Esendal’la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

Hacer toprakla oynayan parmağını eteğine silerek önce bana, sonra ileriye, boşluğa baktı. Ben gözlerimi onun yandan görünen yüzüne dikmiştim. Hâlâ bakışının tesiri altındaydım. İnsan ruhlarının ince ve derin kıvrımlarını bütün karmakarışıklığı ile anlayan ve şaşılacak bir kolaylıkla anlatan bu genç Yörük kızı sanki birdenbire büyüyüvermişti. Gözlerini çevirmiş, aşağıya, yeni yeşeren ağaçları, taze ekinleri, koyu yapraklı zeytinleri, yer yer görünüp tekrar kaybolan dereleri ile pırıl pırıl yanan ovaya bakıyordu.

Bu parçanın anlatımında aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangileri kullanılmıştır?

Müdür, bundan sonra arazi sahiplerini teker teker davet etti. Tercümanını yanına alıp ağaların oturma odalarına gitti. Hemen hepsine şöyle söyledi:

– Ben bu Lokman köyünü çok beğendim. Belki de çoluğumu çocuğumu alıp buraya yerleşmek de mümkün olur. Hele sizden çok memnunum, nerede Avrupa’nın o dalavereci insanları? Ben burada kendimi emniyet içinde görüyorum, bana biraz tarla satmaz mısınız?.. 

– Satarız. Ama, dönümü elli liradan aşağı idare etmez. Başka türlü veremeyiz.

Aşağıdakilerden hangisi bu metnin olay örgüsü içinde yer almaz? 

Aşağıdaki parçaların hangisi kahraman anlatıcı bakış açısıyla yazılmıştır?

Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Edebiyatı I. Dönem sanatçılarından biri değildir?

Aşağıdaki yazar/eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

“Bacanak” adlı hikâyesinde bir toplum sorununu, miras karşısında köylünün davranışlarındaki temel motifi vererek anlatır. İddiasız, davasız, eski geleneklerin oluşturduğu anonim ruhu işlemeye ve değerlendirmeye çalışır. İlk kitabında “Havuçlu Pilav Meselesi”, “Buhran” ve “Ömer” hikâyeleri, yeni evlilerin aralarındaki anlaşmazlıkları gözlemci gerçekçilere has bir hava içinde verir. Bu eserler, onun bir hikâyeci olarak yolunu aradığını, önüne açılan anlatım tekniklerinin hepsinde başarılı olabileceğini gösteren denemelerdir. Hikayeleri “Oğlumuz, Yarın Diye Bir Şey Yoktur, İki Uyku Arasında” adlı eserlerde toplamıştır.

Bu parçada tanıtılan hikâye yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

Cumhuriyet Dönemi’nin başlarında yaşamış sanatçılardandır. Toplumcu gerçekçi anlayışla hikâye, roman ve şiir türünde eserler vermiştir. Olay hikâyesi geleneğini kendine özgü, farklı bir  akışla sürdürmüştür. Cumhuriyet’in ilk yıllarında edebiyatta görülen köye ve köylü yaşamına ve sorunlarına yöneliş, eserlerinde önemli bir yer tutmaktadır. Yazar; Anadolu’nun çeşitli şehir, kasaba ve köylerinde öğretmenlik ve farklı görevler için bulunmuş; böylece yakından tanıdığı köy ve kasaba insanlarının mizacını, yaşayışını, sorunlarını eserlerinde konu edinmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen yazarın eserlerinden biri değildir?

Çocuklara yardımlaşma ve paylaşmayı öğretmenin zorlu bir süreç olduğunu aileler ve öğretmenler sık sık dile getirir.

Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi yoktur?

Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır?

Durum ve olay hikâyeciliğinin özellikleri göz önünde bulundurularak bir grup oluşturulursa aşağıdaki yazarlardan hangisi grup dışında kalır?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgülün kullanım amacı diğerlerinden farklıdır?

Memlekete, insanlığa yararlı birşey(I) yapabilmek, zamanı iyi kullanmakla mümkün olabilir. Zamanlarını iyi değerlendiremiyen(II) gençler günün birinde yaşlandıkları zaman hiçbir şey(III) yapmamış olmanın acısı ile kıvrana bilirler(IV). Boşa geçirdikleri zamanın kendilerine neler kaybettirdiğini anladıklarında ne yazıkki(V) iş işten geçmiş olur.

Bu parçada geçen numaralanmış sözlerin hangisinin yazımı doğrudur?