Eğitim Sayfam

Dünya'nın veya başka gök cisimlerinin çevresinde belirli bir yörüngede dolanan insan yapımı aygıtlara yapay uydu denir. Yapay uydular görevlerine göre farklı şekil ve büyüklükte olabileceği gibi temel yapı olarak birçok ortak özelliğe sahiptirler.

Buna göre, yapay uydularla ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

Ayşegül, Hasibe ve Yasemin fen bilimleri dersinde öğretmenin sorduğu sorulara aşağıdaki cevapları vermişlerdir.

Ayşegül: Andromeda, Sombrero, Samanyolu

Hasibe: Proxima, Polaris, Sirius

Yasemin: Orion, Kuzey Tacı, Ejderha

Öğrenciler, öğretmenin sorduğu sorulara doğru cevap verdiklerine göre;

I. Ayşegül, gök adalara örnek verir misin?

I. Hasibe, bulutsulara örnek verir misin?

III. Yasemin, takımyıldızlara örnek verir misin?

verilenlerden hangileri öğretmenin sorduğu sorular olabilir?

Emine, bulutsuz bir gecede gökyüzünü incelerken gördüğü cisimlerle ilgili aşağıdaki bilgileri veriyor.

→  X, nokta şeklinde görünmektedir.

→  Y, ışık yaymaktadır ve hareket etmektedir.

→  Z, ışığı titreşimli görünmektedir.

Emine'nin gördüğü gök cisimlerinden hangileri yıldız olabilir?

Yukarıdaki tabloda insan yapımı bir gök cisminin kullanım alanları verilmiştir.

Bu gök cismi ile ilgili;

I. Doğal afetlerin gerçekleştiği yerlerin en kısa sürede tespit edilmesi ve afetin ilerleme yönünün belirlenmesini sağlar.

II. Planlı şehirleşmenin gerçekleşmesinde kentin gelişiminin en genel şekilde izlenmesini sağlar.

III. Doğal çevrede meydana gelen değişimlerin izlenmesini sağlar.

IV. Tarım alanlarının kullanılıp kullanmadığının izlenmesini sağlar.

verilenlerden hangileri gerçekleştirilebilir?

Uzay çalışmaları nedeniyle uzaya fırlatılan uydu, teleskop, roket ve bunlardan kopan parçalar uzay kirliliğine sebep olmaktadır. Uzay kirliliğinin yaratacağı en büyük problem, uzay çalışmalarını tehlikeye atmasıdır. Örneğin; Dünya'dan fırlatılan uyduların ve roketlerin bu atıklara çarpma tehlikesi vardır. Uzay kirliliğinin önlenmesi için uydular yörüngelere en az kirlilik oluşturacak biçimde yerleştirilebilir, ömrü tükenmiş uydu ve diğer uzay aracı atıklarının Dünya'ya kontrollü bir şekilde düşmeleri sağlanabilir.

Yukarıda verilen metne göre aşağıdaki sorulardan hangisine cevap bulunamaz?

Bulutsular, gezegenler, yıldızlar ve uyduların bir araya gelerek oluşturduğu dev sistemlere galaksi (gök ada) denir. Galaksiler; sarmal, çubuklu sarmal, eliptik ya da düzensiz şekiller de olabilir. Dünya'mız Samanyolu Galaksisi içinde bulunmaktadır. Samanyolu Galaksisi sarmal görünümde olup merkezden dışa doğru açılan kollara sahiptir. Samanyolu Galaksisi'nde 200 milyar kadar yıldız bulunmaktadır. Bu yıldızlardan biri de bizim kendi sistemi içinde yer aldığımız Güneş'tir. Samanyolu Galaksisi gibi sarmal yapıda olan diğer bir galaksi de Andromeda Galaksisi'dir. Bu galaksi aynı zamanda bizim  galaksimize de komşudur.

Galaksiler ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden yararlanılarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Dünya'ya en yakın yıldız biliyorsunuz ki Güneş, Güneş'ten sonra en yakın yıldız ise bizimle aynı galakside yer alan Proxima yıldızıdır. Eğer Proxima yıldızına gitmek istersek bu yolculuk 4 yıl 22 ay civarında sürecektir. Tabii ki jet gibi en hızlı araçları kullansak dahi bu sürede Proxima'ya varamayız. Ancak ışık hızı ile hareket edersek bu sürede Proxima'ya ulaşırız. Gök cisimleri arasındaki mesafe çok uzak olduğundan uzayda yolculuk yapabilmek için ışık hızına sahip olmamız gerekir. Işık hızı ise saniyede 300.000 km'dir. Yani yaklaşık olarak ışık 1 yılda 10 trilyon km yol alır ve ışığın boşlukta  bir yılda aldığı bu mesafeye kısaca 1 ışık yılı denir. Sonuç olarak Proxima yıldızı bizden 4,22 ışık yılı uzaktadır diyebiliriz ve Proxima'ya ulaşabilmek için daha çok teknolojiler geliştirmemiz gerekiyor.

Yukarıda verilen metne göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıdaki tabloda yıldız sınıflandırılması ve yıldızların bazı özellikleri verilmiştir.

Tablo incelendiğinde aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz?

Yıldızların yüzey sıcaklıkları, çevrelerinin sıcaklığına göre çok yüksektir ve sürekli olarak uzaya enerji salarlar. Açığa çıkan bu enerji yıldızın yüzeyine ısınım, iletim ve konveksiyon yolu ile ilerler. Ancak yıldızlar uzaya saldıkları bu enerjiden dolayı kütle kaybederler. Kaybedilen kütle oranı çok azdır ve yıldızın tüm yaşamı boyunca yıldız kütlesinin 261'ini aşamaz.

Bugün yıldızların içinde meydana gelen en önemli olayın, hidrojenin helyuma dönüşmesi olduğu düşünülmektedir. Bir atomun başka bir atoma dönüştüğü bu süreç çekirdek tepkimesi olarak adlandırılır.

Aşağıdaki görselde çekirdek tepkimesinin nasıl gerçekleştiğini gösteren şema verilmiştir.

Yukarıda verilen bilgilere göre aşağıdaki sorulardan hangisine cevap verilemez?

Gök cisimlerinin bütününü yani yıldız, gezegen, meteor, galaksi ...... vb. içinde bulunduran sonsuz boşluğa Evren denir. Dünya uzay boşluğu ve diğer gök cisimleri ile birlikte evrende yer alır. Evren boyutları bilinemeyen ve hesaplanamayan bir boşluktur. Evrende sayısı bilinmeyen galaksi (gök ada) sistemleri bulunur. Galaksiler içinde ise sayısız yıldız sistemleri bulunur. Dünya'mız Samanyolu Galaksisi'nin içindeki yıldız sistemlerinden biri olan Güneş sistemi içindeki bir gezegendir. Dünya'mızın evrendeki yeri ile ilgili yukarıdaki paragrafta verilen bilgiler doğrultusunda aşağıdaki şema tasarlanmıştır.

Yukarıdaki anlatım dikkate alınarak şemada verilen K, L ve M yapılarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?