Eğitim Sayfam

Felsefe hakkında ne tür belirlemeler yapılırsa yapılsın, onun anlamlandırılmasında tarihinden yararlanılmaktadır. Bu durum felsefenin, felsefe dışında kalınarak anlamının belirlenemeyeceğini göstermektedir. Felsefe, hiçbir şeyi dışarda bırakmadan her şeyi konu edinebildiğine göre, onu ancak kendi içinde veya kendi tarihiyle birlikte belirlemek mümkün görünmektedir.

Bu parçada felsefeyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi anlatılmaktadır?

Felsefeyle uğraşanların çoğu, tek tek her birimizin felsefi soruları ele alıp incelemesinin büyük önem taşıdığına inanır. Bunlardan bazıları, sorgulanmamış bir yaşamın yaşanmaya değer olmadığını öne sürer. Temel aldığı ilkeleri hiç sorgulamadan, sıradan bir varoluşu devam ettirmek, hiç bakımdan geçirilmemiş bir arabayı sürmeye benzetilir. Aynı şekilde yaşamımızı kendilerine dayandırdığınız ilkelerin bütünüyle sağlam olabileceği, fakat bizim bundan, onları incelemiş oluneaya dek emin olmayabileceğimiz vurgulanır.

Bu parçaya dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Bir insan olarak düşünürlerin gelişim çizgilerindeki farklılık, insanın gelişimi ve doğası konusunda oldukça öğreticidir. Çünkü hem yaşadıkları çağın sorunlarını tanımlama hem de bunlara ilişkin çözüm önerileri geliştirmede üretilen düşünceler, insanın sürekli ilerleyişini doğrulayan önemli göstergelerden biridir. Başlangıçta düşünürler tarafından ortaya atılan görüşler dalga dalga yayılarak, diğer insanların düşünceleriyle birlikte toplumsal gelişmenin yönünü de belirlemektedir.

Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisini desteklemektedir?

Felsefe yaşayacaktır, çünkü insanın ele geçmez doğruluk aşkı yaşayacaktır; araştırılacak yanıtlar oldukça sürecektir ve araştırma hep yeni, hep zorunlu olacaktır. Uzun zaman önce Platon'un ortaya koyduğu sorular sonsuza kadar çözüme kavuşmayacaktır. Bunlar daha çok, insanın sürekli değişen konum ve deneyimleriyle ilgili kavramlar ve olasılıklar bütünüdür. Doğrunun araştırılması olan felsefeden başka hiçbir uğraş, insan deneyiminin tarih, din, sanat ve etik gibi dallara ayrılmış çok yönlü ihtişamını değerlendiremez.

Bu parçada aşağıda verilenlerden hangisi anlatılmaktadır?

Mendel kalıtım yasalarını buldu, kırk sene sonra üç kişi aynı yasaları tekrar buldu. Newton çekim yasasını bulmamış olsaydı, onu bir başkası bulacaktı. Ancak eğer Mimar Sinan Selimiye'yi yapmasaydı, bu eser yapılmamış olacaktı; veya Ahmet Haşim "Merdivenler" şiirini yazmasaydı, bu şiiri başkası yazamayacaktı. Yani yazılmamış bir şaheser asla yazılmaz. işte felsefi eserler de, sanat eserleri gibidir.

Bu karşılaştırmada felsefenin hangi niteliği vurgulanmaktadır?

Felsefe yapmak, yaşam gereksinimlerine bağlılıktan kaynaklanan bir uyanış gibidir. Bu uyanış nesnelere, gökyüzüne ve evrene yönelik bağımsız bir bakışla sorulan şu soruda görülür. "Bütün varlıklar nedir ve nereden gelir?" Bu sorunun karşılığı bir yarar değil, düşünce bakımından bir doyum sağlamaktır.

Bu parçada "felsefe yapmak" aşağıdakilerden hangisine dayandırılmıştır?

Aristoteles'in evren, varlık ve bilgi konusundaki görüşleri, öğretmeni Platon'un görüşlerinden farklıdır. Platon'a göre idealar evreni ve duyular evreni olmak üzere birbirinden ayrı iki evren vardır. Aristatefes ise iki farklı evren yerine tek evren kabul eder. Onda; idealar evreni ve duyular evreni tektir ve iç içedir. Bu nedenle madde ve biçim (form, idea) farklı evrenlerde değil, aynı varlıkta bir arada bulunurlar.

Aristoteles'in, öğretmeni Platon'dan farklı görüşler ortaya koyması, felsefenin daha çok hangi özelliğine örnektir?

Toplumsal koşullar oluşsun da felsefe yapalım dediğiniz zaman, felsefeyi gözden çıkarmış olursunuz. Felsefe yapmak bir sevinçtir, yoksa her felsefe yapma girişimi bir büyük filozof olma sonucunu getirmeyecektir. insan filozof olmak için felsefe yapmaz; felsefe yapa yapa filozof olur.

Bu görüş aşağıdaki yargılardan hangisini destekler?

Felsefenin konularındaki sorunlar hiç de sonu gelen, kanıtlanmış sorunlar değildir. Bunlar, doğru çözümü bulunmayan, bizi daima birçok mümkün çözümlerle karşı karşıya bırakan sorunlardır.

Bu parçada temel olarak felsefi sorunların hangi yönü üzerinde durulmaktadır?

İÖ 6. yüzyılda Miletli Thales, insan aklını binlerce yıldır kurcalayan "Evren nedir?" sorusuna ilk kez dinlerin dışında bir yanıt aramıştır. işte bu, felsefenin başlangıcıdır. Bu başlangıçta Thales'in felsefe tarihindeki önemi, evrenin nasıl oluştuğuna ait görüşleri değil, ama bu konuyu ele alış biçimidir. Onun hareket noktası, "hiçten bir şey olmaz" düşüncesidir. Bu, dine karşı maddeci bir yaklaşımın ifadesidir.

Bu parçaya göre, felsefenin başlangıcında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?