1040 yılında Gaznelilerle Büyük Selçuklular arasındayapılan Dandanakan Savaşı’ndan sonra;
I. Gaznelilerin Afganistan’ın güneyine çekilmeleri,
II. Büyük Selçuklu Devleti’nin Büveyhoğullarına son vermesi,
III. Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey’in Bizans üzerine sefere çıkması durumlarından hangilerinin,
Türk-İslam hâkimiyetinin batı yönünde gelişmesinde etkili olduğu savunulabilir?
Abbasi Halifesi Kaim bi Emrillah, kendisini Şii Büveyhoğullarının baskı ve hâkimiyetinden kurtaran Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey’e iki altın kılıç kuşatarak onu, “Doğu’nun ve Batı’nın Sultanı” unvanıyla ödüllendirdi. Tuğrul Bey ise halifenin dinî otoritesini tanıdığını göstermek için hutbede onun adını da okutmaya başladı.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olamaz?
Büyük Selçukluların yıkılışında etkili olan aşağıdaki nedenlerden hangisinin, Oğuz Türklerinin küstürülmesinde ve isyan etmelerinde de etkili olduğu savunulabilir?
26 Ağustos 1071’de Büyük Selçukluların Bizans karşısında elde ettikleri Malazgirt Zaferi’nin Anadolu Türk tarihi açısından önemini en iyi aşağıdakilerden hangisi açıklar?
Büyük Selçuklu Devleti federatif bir yapıya sahipti. Ülke eyaletlere ayrılır ve her eyalet, hanedan üyesi bir prens tarafından yönetilirdi. Fakat Selçuklu sultanına bağlı bu prensler, kendi adlarına para bastıramaz ve yabancı devletlerle siyasi ilişki içinde olamazlardı. Büyük Selçuklulardaki bu uygulamanın;
I. yabancı malların ülkeye girişini engellemek,
II. merkezi otoriteyi koruyup devam ettirmek,
III. iç ve dış politikada birlik sağlamak amaçlarından hangilerine yönelik olduğu savunulabilir?
Büyük Selçuklu Sultanı Alp Arslan döneminden itibaren devletin yönetim kademelerinde Türkler yerine daha çok İran kökenlilerin görevlendirildikleri görülmüştür.
Bu uygulamanın,
I. Türkmen boylarının yönetimdeki etkinliğini kırmak,
II. Türkmen aşiretleri arasında ikilik yaratmak,
III. Hükümdar soyunun geleceğini güvenceye almak amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
Malazgirt Zaferi’nden sonra Büyük Selçuklu Sultanı Alp Arslan ile Bizans İmparatoru Romen Diyojen arasında imzalanan antlaşmaya göre Bizans, Selçuklulara her yıl düzenli olarak vergi ödeyecekti.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır?
Büyük Selçuklu Devleti’nde Sultan Melikşah’ın 1092’de ölümü üzerine oğulları Mahmut, Berkyaruk, Mehmet Tapar ve Sencer arasında başlayan ve 1118’de Sencer’in tahta çıkışına kadar devam eden taht mücadelesi dönemine Fetret (bunalım) Dönemi denir. Bu döneme son veren Sultan Sencer de devlete eski gücünü kazandıramamıştır.
Büyük Selçuklulardaki bu durumun, özellikle aşağıdakilerin hangisinden kaynaklandığı savunulabilir?
Büyük Selçuklularda fethedilen toprakların yönetimi, genelde o toprakları fetheden komutana bırakılırdı.
Bu durumun, devletin eski gücünü yitirdiği dönemlerde aşağıdakilerden hangisine neden olduğu savunulabilir?
Şii mezhebini benimseyen Tunus’taki Fâtımilerin desteğiyle İranlı Hasan Sabbah’ın kurduğu Bâtınilik isimli tarikat, yarattığı terör ortamıyla Sünniliği savunan Büyük Selçuklu Devleti’nin yıkılışında önemli rol oynamış; hatta düzenlediği suikastlarla Selçukluların ünlü veziri Nizamülmülk başta olmak üzere birçok değerli devlet adamının ortadan kaldırılmasını sağlamıştır. Bu bilgiye göre Bâtınilerin;
I. kendi inançları önündeki engelleri kaldırmak,
II. Sünnilerin İslam dünyasındaki üstünlüğüne son vermek,
III. Abbasi halifesinin koruyuculuğunu üstlenmek amaçlarından hangilerine ulaşmaya çalıştıkları savunulabilir?
Büyük Selçukluların birer kolu olan, fakat bu devletin dağılma sürecinde tam bağımsızlıklarını kazanan;
I. Türkiye Selçukluları,
II. Kirman Selçukluları,
III. Suriye Selçukluları,
IV. Irak ve Horasan Selçukluları
devletlerinden hangilerinin, Kudüs’ün Hristiyanların eline geçmesiyle sonuçlanan I. Haçlı Seferi’ni engellemeye çalıştıkları söylenebilir?
Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah döneminde
I. Yeni bir mezhep olan Batınilerin vezir Nizamülmülk’ü öldürmeleri
II. Bağdat’a Nizamiye medresesinin kurulması
III. Medreselerde din bilimlerinin yanında pozitif bilimlerinde okutulması
IV. Yeni bir takvim düzenlenmesi gelişmelerinden hangisi sosyal hayatı olumlu yönde etkilemiştir?
