Eğitim Sayfam

Servet-i Fünun edebi topluluğunun önemli romancılarındandır. Eserlerinde aşklara romantik duygulara ve hayallere yer vermiştir. Romanlarındaki psikolojik tahlillerle öne çıkmış bir sanatçıdır. Asıl ününü Servet-i Fünun'da tefrika edilen "Eylül" adlı romanıyla yapmıştır. 1946'da basılan bu roman, Türk edebiyatındaki ilk psikolojik romandır. Romanın yanı sıra hikaye ve tiyatro türünde de eserler vermiştir. Ayrıca kaleme aldığı mensur şiirleri "Siyah İnciler" adıyla kitaplaştırmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

Halit Ziya Uşaklıgil için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Servet-i Fünun döneminin ünlü romancıları arasında yer alır. Sanatçı, daha on altı yaşında iken ilk hikayesi "Düşmüş"ü İzmir'de Halit Ziya'ya göndermiş, o da bu hikayeyi Hizmet gazetesinde yayımlamıştır. Dönemin sosyal ve siyasal gelişmelerine kayıtsız kalan yazar, sadece "Halas" adlı romanında vatan sevgisi konusunu ele almıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

Halit Ziya ---- adlı romanında başkahraman Ahmet Cemil ile Servet-i Fünun döneminin sanatçı tipini ortaya koymuştur.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

(I) Servet-i Fünun yazarları roman tekniğini Batı'dan, olayları kendi yaşamımızdan seçmiştir. (II) Olaylar daha çok, İstanbul'da, İstanbul'un lüks semtlerinde geçer. (III) Kahramanlar genellikle halktan kişilerdir. (IV) Sanatçılar yapıtlarında süslü, sanatlı ve ağır bir dil kullanmışlardır. (V) Fransız edebiyatının etkisiyle öykü ve romanlarında özellikle realizm akımı kendini hissettirir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

----, farklı türlerde eserler vermesine karşın asıl ününü romanlarına borçludur. Sağlam bir gözlemciliğin ürünü olan bu romanlarında aydın kesimin yaşam öyküsünü işlese de kimi hikayelerinde sıradan insanların yaşamlarını ele almıştır. Eserlerinde realizm ve natüralizmin etkisi görülür. Teknik açıdan çok güçlü olan romanlarıyla Türk edebiyatının roman üstadı sayılmıştır. "Aşk-ı Memnu" en tanınmış romanlarındandır. Bunun yanında düz yazıya yakın şiirler de yazmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Servet-i Fünun edebiyatının en büyük düz yazı ustasıdır. Sanatlı bir üslubu, çok güçlü bir iç ve dış gözlemi vardır. Edebiyatın birçok türünde ürün vermesine kaşın, asıl kişiliğini hikaye ve romanlarında göstermiştir. Tanık olduğu olaylarla kişilerden büyük ölçüde yararlanmış, kişilerin psikolojik durumlarına ve tasvirlerine önem vermiştir. Anı türünde de eserler veren sanatçı, "Kırk Yıl" adlı kitabında İstanbul ve İzmir'deki aile çevreleri ve basın dünyası ile ilgili anılarını anlatır.

Bu parçada aşağıdaki yazarların hangisinden söz edilmektedir?

Bazı romanlarda olaylar bir kahramanın etrafında şekillenir. Romanda öne çıkan bu kişiler zamanla romanla özdeşleşir. Öyle ki romanın adı geçince yazarla birlikte roman kişisi de hatırlanır.

Aşağıda verilenlerden hangisi bu parçada anlatılanlara bir örnek oluşturmaz?

Türk edebiyatının ilk büyük psikolojik romanı olan "Eylül", onun en büyük eseri sayılır. Dili zamanının nesircilerinden çok daha yalındır. Hikaye, mensur şiir, roman ve tiyatrolarında kişiliğini yansıtan, kahramanlarının varlığında kendi duygu ve düşüncelerini yaşatan bir tutum içerisindedir.

Bu parçada aşağıdaki sanatçıların hangisinden söz edilmiştir?

Roman, bir aile yapısını dramatik bir şekilde gözler önüne serer. Firdevs Hanım, kızı Bihter'i Adnan Bey'e verir. Bihter, Adnan Bey'in kızı Nihal'le Behlül'ün evlendirilmesine engel olmak istemektedir. Çünkü o da Behlül'ü şiddetle kıskanmaya başlamıştır. Bihter, ne yaparsa yapsın mutluluğunu kurtaramayacağına karar vermiştir. Bir kere onuruyla oynadığı kocası Adnan Bey'in artık yüzüne bakamaz. Elindeki tabancayla intihar eder. Behlül insan içine çıkmaya yüzü kalmadığı için kaçıp gitmiştir. Bu acı hayat tecrübesinden sonra baba kız, artık birbirleri için yaşamaya karar verirler.

Bu parçada sözü edilen roman ve yazarı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

I. "Şermin" adlı eserinde hece veznini kullanarak çocuklar için şiirler yazmıştır. (Tevfik Fikret)

II. Yazmış olduğu "Edebiyat ve Hukuk" adlı makalesi ile Servet-i Fünun topluluğunun dağılmasına yol açmıştır. (Hüseyin Cahit)

III. Psikolojik analizlere ağırlık verdiği "Eylül" romanı ile psikolojik romanın ilk örneğini vermiştir. (Halit Ziya Uşaklıgil)

IV. Tevfik Fikret'i Servet-i Fünun dergisinin başına getirerek bu topluluğun oluşmasına öncülük etmiştir. (Recaizade Mahmut Ekrem)

V. Aşk-ı Memnu, Mai ve Siyah ile Batılı anlamda romanın ilk örneklerini ortaya koymuştur. (Mehmet Rauf)

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle birlikte verilen sanatçı adlarından hangi ikisi yer değiştirilirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur?

Kimi Fransız sanatçıların etkisiyle realizm ve natüralizmi benimsemiş, edebiyatımızda realistpsikolojik roman çığırını açmıştır. Romanlarında konuları aydın çevreden seçmiş, küçük hikayelerinde ise halkın arasına karısmıstır. Bu nedenle hikayelerinde daha yerli bir hava sezilir. Roman ve hikaye tekniği çok sağlamdır. Kişileri en çarpıcı yönleriyle tanıtır. En çok eleştirilen yönü ise dilinin ağır oluşudur. En ünlü romanın başkişisi olan Ahmet Cemil'in kişiliğinde o dönemin sanatçısını yansıtmak istemiştir.

Bu parçada aşağıdaki yazarların hangisinden söz edilmektedir?

(I) Fikret, aruzu Türkçeye başarıyla uygulamıştır. (II) Serbest müstezadı geliştirmiştir. (III) Şiiri düz yazıya yaklaştırmıştır. (IV) Şiirlerinde ahenge büyük önem vermiştir. (V) Aruzla yazdığı "Şermin" adlı kitabında çocuklar için öğretici konuları işlemiştir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

Batı etkisinde meydana gelen Tanzimat edebiyatının ardından ---- dergisi etrafında ---'in yayın yönetmenliğinde bir araya gelen topluluk, edebiyatımızın Batılılaşması için çalışmış Türk romanının niteliğini yükseltmiş: şiirlerinin, bir kısmını Batı edebiyatından aldıkları sone ve terza-rima nazım şekilleri ile yazmışlardır.

Bu cümlede boş bırakılan yerlere, verilen bilgilere göre sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilebilir?