Eğitim Sayfam

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kişinin yargıya varırken bir deneyime sahip olduğu” anlamı vardır?

Cumhuriyet edebiyatımızın güçlü öykücülerindendir. Adapazarı’nda doğdu. 1906 yılında ilköğrenimini doğduğu kentte, orta öğrenimini ise İstanbul Erkek Lisesinde tamamladı. Edebiyat fakültesinden mezun olunca ekonomi eğitimi için İsviçre’ye gitti. Öykülerinde çoğunlukla balıkçılar, yoksullar, halk yer almıştır. Sarnıç, Semaver, Mahalle Kahvesi önemli öyküleridir.

Yukarıdaki metinden hareketle biyografi türüyle ilgili hangi çıkarımda bulunulamaz?

“Hata yapmaktan korkmayın. Ancak, silginiz kaleminizden önce tükeniyorsa hatalardan korkmalısınız.”

Bu sözle asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Bir komşusuyla sohbet ederken komşusunun başka bir komşusu ile küçük sebeplerle birbirlerine kırıldıklarını öğrenen Nazire Hanım ona bir dergide rastladığı şu yazıyı okur:

“İnanamıyorum! Nasıl bu kadar düşüncesizce bir şey yapabildim?” Bu sözleri söylemek için pek çok fırsatımız olur. Yanmış ekmek, kağıtlardaki kahve lekesi, çalar saate rağmen uyanmamak, çarpılan ayak parmağı, otoyolda kaçırılan çıkışlar... Arada bir yanlış yapmak insan doğasında vardır. Kimse mükemmel değildir ve bunu hepimiz gün içinde ispatlarız. Bir dahaki sefere bir başkasının yanlışına gülmeden önce bunu hatırlamaya çalışın. Siz de, ne zaman işe birbirinden farklı çoraplar giyip gideceğinizi bilemezsiniz.

Nazire Hanım bu yazıyı dinleyen komşusunun hangi genel yargıya ulaşmasını beklemektedir?

Ne kadar düzensiz olsam da annem beni hep tatlı dille uyarırdı. Hayal ettiği işe giremediğim zaman bile bana korkmamam, yılmamam gerektiğini söyleyip yanaklarımdan öpmüştü. İstediği ne varsa yapamadım ama o bir şefkat meleği gibi yanımda durup bu hayatta mutlaka başaracağımı söyledi. Ben yıldıkça, düştükçe o tüm gücüyle beni kaldırmaya ve çabalama iradesi vermeye çalıştı. İnsan hiç kızmaz mı, asık suratlı olmaz mı, sinirlenmez mi? İşte benim annem hep tebessümleriyle bana bu hayatta yol gösterdi.

Yukarıda bahsi geçen anne, aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?

“Cümlede dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı) görevindeki sözler yüklemi çeşitli yönlerden tamamlar. Cümlede dolaylı tümleci bulmaya yarayan soruların ortak özelliği “-e, -de, -den” hal eklerini almasıdır.”

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “araba” sözcüğü dolaylı tümleç göreviyle kullanılmıştır?

(I) Hayatta kazanılan bütün tecrübeler geleceğe yön veren kuvvetli bir ışıktır.

(II) Gökyüzünden düşerek konacağı yeri bilmeyen bir kar tanesidir.

(III) Güzel bir filmin müziğine imza atmak isteyen müzisyen, en az filmin yönetmeni kadar çalışmalıdır.

(IV) İlgi çekici ve sürükleyici konuları bütünleştirerek sunmasını en iyi bilenler, sanatçılardır.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri ögelerinin sıralanışı yönünden benzerlik göstermektedir?

Batuhan, Berke, Çetin, Efe, Furkan ve Yunus aldıkları pazar yerinde pazarcılık yapacaklardır. Bu pazar işiyle ilgili bilinenler şunlardır:

• Pazarda meyve, yeşillik ve soğan-patates olmak üzere üç tezgâh bulunmaktadır ve her tezgâhta iki kişi yer almaktadır.

• Berke ve Efe farklı tezgâhlardadır.

• Batuhan, yeşillik tezgâhındadır, Çetin ve Efe’den farklı tezgâhtadır.

• Yunus meyve tezgâhındadır.

• Çetin ve Furkan farklı tezgâhlardadır.

Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi Yunus’la aynı tezgâhtadır?

• Arka arkaya sıralandıkları için virgülle veya çizgiyle ayrılan rakamlardan yalnızca sonuncu rakamdan sonra nokta konur.

• Tarihlerde ay adları yazıyla da yazılabilir. Bu durumda ay adlarından önce ve sonra nokta kullanılmaz.

• Dört ve dörtten çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve araya nokta konur.

• Kitap, dergi vb.nin künyelerinin sonuna konur.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde verilen kurallara uygun bir kullanım bulunmaktadır?

Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için başına ve sonuna kısa çizgi ya da virgül konur.

Virgül ve kısa çizgiyle ilgili olarak verilen kurala uygun olmayan kullanım aşağıdakilerden hangisidir?

I. Dengesini yitirerek yere serilmek, devrilmek, yıkılmak

II. Aşırı ilgi ya da sevgi göstermek

III. Yerinde olmak, yakışık almak, uygun olmak

IV. Görevi, ödevi ya da yetkisi içinde bulunmak

“Düşmek” sözcüğü hangi seçenekte yukarıdaki anlamlarından biriyle kullanılmamıştır?

Beyza, İsmail, Sefa, Serap, Volkan ve Zeliha isimli öğrenciler ilkbahar ve yaz aylarını kapsayan süreçte yüzme kursuna gideceklerdir.

Bu öğrencilerin kursa ne zaman gidecekleri ile ilgili bilinenler şunlardır:

• Her öğrenci farklı aylarda kursa gidecektir.

• Sefa ve Beyza aynı mevsimde ve birbirini takip eden aylarda kursa gidecektir.

• İsmail ve Serap aynı mevsimde ancak arka arkaya gelmeyen aylarda kursa gidecektir.

• Zeliha kursa yaz mevsiminin ilk ayında gidecektir.

Verilenlere bilgilere göre aşağıdakilerden hangisini kesinlikle doğrudur?

I. Ayırmak, tahsis etmek

II. Tıkalı bir şeyi bu durumdan kurtarmak

III. Bir aygıtı, düzeneği çalıştırmak

“Açmak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde numaralandırılmış anlamlarından herhangi biriyle kullanılmamıştır?

Aldığı eklerle fiil özelliğini tamamen kaybedip cümlede isim,sıfat ya da zarf görevinde kullanılan sözcüklere “fiilimsi” denir.

Her sabah aynı kapıyı aynı şekilde ......................... yoruldum.

Karşılarına ......................... ilk kapının önünde durdular.

Evin avlusundan sokağa ......................... çıktım.

Bu cümlelerde boş bırakılan yerlere getirilecek “ isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil” hangi seçenekte doğru verilmiştir?

Benzeyen: Özellikçe zayıf olan

Kendisine benzetilen: Özellikçe güçlü olan

“Cennet vatan” örneğinde cennet, kendisine benzetilen; vatan, benzeyen olarak kullanılmıştır.

Tarihin dilinden düşmez bu destan,

Nehirler gazidir, dağlar kahraman,

Her taşı bir yakut olan bu vatan,

Can verme sırrına erenlerindir...

Şiirde yer verilen benzetmelerle ilgili seçeneklerdeki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Leitmotiv, edebiyata müzik alanından geçen bir kavram. Esası, bir müzik parçasının tekrarlanan nakaratıdır. Edebiyatta, özellikle roman sanatında rağbet gören teknik bir unsurdur. Romanın değişik bölümlerinde, çeşitli vesilelerle tekrarlanan ifade kalıbıdır. Peyami Safa’nın “Dokuzuncu Hariciye Koğuşu”nda Nüzhet’in kahkahaları, “Yalnızız” romanında “çay iç” cümlesi, Oğuz Atay’ın “Tutunamayanlar” romanında Olric’in “efendim” sözü birer leitmotiv örnekleridir.

Metinde düşünceyi geliştirme yollarından hangilerine yer verilmiştir?

Steve Goodier, “Termostat ve termometre arasında fark vardır.”der. Termometre sıcaklık ölçer ama yaptığı ölçüm ile ilgili hiçbir şey yapmaz. Oysa termostat sıcaklığı ölçmekle kalmaz, ona göre tepki verir; sıcaklık yüksekse ısıtma işlemine son verir; sıcaklık düşükse ısıtma işlemini yeniden başlatır. İnsanlar da böyledir, kimi termostat kimi termometre…

Aşağıda verilen metinlerin hangisinde bu iki insan tipine örnek verilmiştir?

Öyküleme ve betimleme sıklıkla birbirine karıştırılan iki kavramdır. Betimleme, durağan bir fotoğraf karesini anlatırken öyküleme, videodaki gibi hareket halindeki varlıkları süreç halinde anlatır.

Verilen bilgiye göre hangisinde farklı bir kavram örneklendirilmiştir?

Geçip gitmiş olsa da zaman, gitmiyor kalbimizden o güzel çocukluk yıllarından geriye kalan. Unuttuk mu? Çocuktuk ve her şeyin çılgın, oyuna gelir bir tarafı vardı o zaman! Kâğıt parçalarını kat kat katlar; kâğıttan uçaklar, kayıklar, kuşlar, patlangaçlar yapardık. O kâğıttan uçakları atar, havada kuşlar gibi süzülüp gitmelerini izlerdik. Su birikintilerinde yüzdürürdük boy boy kayıkları, sudaki aksimizden gökyüzüne bakardık. Kuşlarımızı gökyüzünün kuşlarına ekler, sevinir, coşardık. Birkaç parça kâğıttan, bir dünya çıkarırdık, bir sürü tadına doyulmaz oyun... Şimdi yeni zamanlarda, anlayamadığımız, bilemediğimiz, adını koyamadığımız bir oyunsuzluğu oynuyor çocuklar. Parmaklarını tuşlarla kelepçeliyor, gözlerini ekranlarla kilitliyorlar. Başkalarınca tasarlanmış, tarifi yapılmış, içine kılavuzu konmuş paket eğlencelerin ellerine teslim ettik çocuklarımızı. Büyüyorlar, büyüyecekler ardı ardına... Ve çocuklarımıza reva gördüğümüz bu oyunsuzluk, herkesi saran bir hayatsızlık olarak çıkacak karşımıza!

Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

İnsanlarla geçinmeyi kolaylaştıran önemli bir nokta, onların duygularını anlamaya gayret göstermektir. Kendimizi onun yerine koyabilmek, her daim mantığımızla hareket etmekten daha iyidir. İnsanın mantığıyla beraber bir de duygu dünyası vardır. Ama çoğu zaman karşımızdakini mantığımızla yargılar, duyguları pek hesaba katmayız. Hâlbuki sağlıklı davranışların temelinde duygu ve düşünce ortaklığı bulunmaktadır.

Yazar bu metinde insanlarla iyi geçinmek için neyin öneminden bahsetmektedir?