Anlatımı etkili kılmak için şairler şiirlerinde söz sanatlarını kullanırlar. Benzerlik ilgisi olanlardan zayıf olanı güçlüye benzeterek benzetme sanatı yaparlar. Hayvan ya da cansız varlıklara, insana ait bazı özellikleri vererek onları kişileştirirler, bazen de onlara söz vererek konuşturma sanatını kullanırlar. Bazı normal durumları şairler yeterli görmez, büyüğü daha büyük yaparak abartırlar.
Buna göre;
Yol açılacak, Taşlar şarkı söyleyecek,
Yürek irkilerek çarpacak Çeşmelerdeki su gibi
Senin merdivenlerini Çıkan ses bu olacak.
Pencereler taşın ve sabah esintisinin kokusunu bilecek.
Bir kapı açılacak. Sokakların gürültüsü yok olan ışıkta
Yüreğin gürültüsü olacak.
şiirinde hangi söz sanatları ağır basmaktadır?
Yalnızbağ’a giden eski, ince toprak bir yol vardı. Güzel bir yol. İki tarafından ekin tarlaları uzanırdı. Geceden yağan yağmur tozları bastırmış olurdu. Tarlaların kenarında meyve ağaçları, iğdeler... Güneş yeni doğuyor olurdu, etrafı iğde kokuları kaplardı. Bisikletin tekerlekleri döndükçe hafif bir çıtırtı işitilirdi. Bu sese bakarsın bir çayır kuşu karşılık verir, sonra birden umulmadık bir yerden havalanırdı. İşte bu saatleri seviyordu. Serinliği, sessizliği, yıkanmış temizlenmiş, gelin gibi başını eğmiş gelincikleri…
Bu parçada aşağıdaki duyulardan hangisiyle ilgili bir ayrıntıya yer verilmemiştir?
Aslında Shakespeare oyunlarını harflerle kitap hâlinde basılmış, düşünülüp taşınılacak, birbirleriyle karşılaştırılacak, tek tek incelenecek bir malzeme olarak herhalde düşünmemiştir. O, oyunlarını yazarken olsa olsa sahneyi okurun gözünün önüne getirmiştir. Ona göre oyunları sahneden aşağıya hızlı bir biçimde gözlere ve kulaklara ulaşacak, hareketli, canlı bir şey olmalıdır. Asıl önemli olanın bazı şeylerin saptanıp ayrıntıların eleştirilmesi değil, yaşanan anda etkili ve anlamlı bir şeyler ortaya koymaktır.
Bu metinden hareketle Shakespeare’in oyunlarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Romanlar ve şiirler birer iç yaşayıştan doğmuştur. Onları yaşayarak okumamız da bundandır. Her okuyucunun aynı davranışta olduğu elbette söylenemez. Yaradılışın, yetişmenin verdiği ayrılıklar vardır. Bu bakımdan, aynı kitapta herkes biraz da kendi romanını, kendi şiirini okur. Gerçek sanat eserinin özelliklerinden biri de bu çok yönlülük değil midir? İnsan, ileride yaşamaktan kesilip de geçmiş günlerden bir yığın olmaya yüz tutunca roman ve şiir okumayı da bırakmaya başlar. Okuduğu olursa artık eski tutkuyu bulamaz.
Verilen metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Krizler, alışkanlıkları değiştirmek ve yenilerini yaratmak için birer fırsattır. Bazen her şey yokuş aşağı gider ve hiçbir şeyi durdurmaya gücümüz yetmez. Bu yalnızca hayatlarımızda değil; iş yerlerinde, büyük şirketlerde ve devletlerde bile olabilir. Bu durumlarda olanları analiz edemeyiz veya farkında olsak da kötü gidişata engel olamayız. Her şey tam da bitti dediğimiz yerde ise alışkanlıkların doğasına hâkim biri çıkar ve alışkanlıkları değiştirerek tüm gidişatı tersine çevirebilir. Geçmiş, bunun örnekleri ile doludur.
Bu metinden aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?
Genel olarak hiçbir şey hayatta gerekli değildir. Çiçekler yok olunca dünya bundan maddi olarak zarar görmez bununla birlikte çiçeklerin yok olmasını kim ister? Güllerden vazgeçmektense patateslerden vazgeçmeye hazırım.
Bu parçada aşağıdaki kavramlardan hangileri karşılaştırılmıştır?
Bir gece Urfa’da Halilrahman’da
Suda ay doğduğu garip zamanda,
İçimde hicranlı bir bülbül sesi,
Altımda seccade bir gül bahçesi,
Üstümde yıldızlar, önümde havuz,
Pırıl pırıl bir aşk gecesi, temmuz
Orada sularla baş başa kaldım,
Asırlar boyunca hülyaya daldım.
Bu dizelere hâkim olan tema aşağıdakilerden hangisidir?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde oysaki bağlantı ifadesinin kullanımı yanlıştır?
Tabiattan bizi uzaklaştıran; bulutu, gökyüzünün mavisini, suyun rengini, tadını, çiçekleri ve ağaçları, hayvanları, toprağı ve bitkileri hayatımızdan sürüp çıkaran teknoloji insanoğlunu hapsettiği kafese şimdi yapma çiçeklerle bir nostalji üfürüyor.
Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
Okuldaki günleri aklına geldi. Böyle, hırsla eline aldığı kitapların beş on sayfasını okuduktan sonra içinin bir balon gibi söndüğünü hatırladı. Bir kitabı bırakır ötekine saldırırdı. Bu ümitsizce çırpınış, bütün kitapların yüzüstü bırakılmasıyla sona erer, büyük bir utanç ve hayata dönüş buhranları gelirdi arkasından.
Bu parçadaki altı çizili söz grubuyla anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
