Eğitim Sayfam

Türkiye’nin ilk kopya koyunu olan Oyalı 2007 yılında İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Fakültesinde Dünya’ya getirildi. Oyalı 4,5 yıl yaşadı ve doğal yollarla Bahar adında bir yavru meydana getirdi. Aşağıda Oyalı’nın klonlama süreci şema ile gösterilmiştir.

Verilen metin ve şemaya göre;

I. D koyunu Oyalı’yı temsil etmektedir.

II. C koyunu D koyunu ile aynı kalıtsal bilgilere sahiptir.

III.D koyunu üreme yeteneğine sahip değildir.

yargılarından hangileri hatalıdır?

Ahmet ile Ayşe aşağıdaki çaprazlamaları yapıyorlar.

Ahmet: İki adet melez döl.

Ayşe: Ahmet’in çaprazlaması sonucu oluşan baskın genler.

Yapılan bu çaprazlamalar ile ilgili;

I. Ayşe’nin yaptığı çaprazlama sonucunda çekinik gene sahip canlılar oluşmaz.

II. Ahmet’in çaprazlaması sonucu 3/4 oranında baskın 1/4 oranında çekinik genler oluşur.

III.Ayşe’nin çaprazlama için kullandığı genler melez döldür.

bilgilerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

Aşağıda bir kimyasal tepkimenin kütle-zaman grafiği verilmiştir.

Bu tepkime ile ilgili;

I. Tepkime denklemi X₂ + Y₂ → 2XY şeklindedir.

II. Grafikte ‘‘a’’ yerine 0,4 yazılmalıdır.

III.Tepkimede kütle korunmuştur.

verilenlerden hangileri doğrudur?

Fiziksel değişimlerde maddenin molekül yapısı değişmez sadece dış görünüşü değişir. Kimyasal değişimde ise hem dış görünüşü hem de molekül yapısı değişir.

Aşağıda fiziksel ve kimyasal değişim modelleri verilmiştir.

Verilen molekül modelleri ile ilgili yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır?

Araştırma sorusu: Bloğun masaya yaptığı basınç yüzeye etki eden kuvvete bağlı mıdır?

Fen Bilimleri öğretmeni sınıfa getirdiği tahta bloğu masaya koyuyor. Araştırma sorusunu öğrencilerine yöneltiyor. Öğrenciler, öğretmenin sorusuna cevap olarak özdeş bloklar kullanarak çeşitli düzenekler hazırlıyorlar.

Araştırma sorusuna cevap bulabilmek amacıyla, öğretmenin hazırladığı düzeneğin yanında hangi öğrencilerin düzenekleri kullanılabilir?

Şekilde DNA’nın kendini eşlemesi sırasında gerçekleşen olaylar modellenmiştir.

DNA’nın kendini eşlemesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Bir kısmı insan etkisi, bir kısmı da doğal süreç etkisiyle gerçekleşen meteorolojik afetler, engellenebilir afetler değildir. Ancak afet öncesi ve sonrasında alınacak tedbirler, sonuçlarının daha az etkili olmasını sağlar. İklim değişikliğinin en önemli etkisinin doğal afet sayısında görülen artışlar olması, birçok çalışma tarafından ortaya konmuş bir gerçektir.

Verilenlere göre,

I. 2019 yılı Dünya’da en fazla meteorolojik afetin yaşandığı yıl olmuştur.

II. Her iki grafik de meteorolog ve klimatologların ortak çalışmasının ürünüdür.

III.İklim değişikliğinin de etkisi ile meteorolojik afetler son 20 yılda artış eğilimi göstermiştir.

IV. 2019 yılında, 2017 yılına göre daha fazla şiddetli yağış/ sel, fırtına, dolu olayları görülmüştür.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

Asitler ve bazlar günlük hayatta çok karşılaştığımız kimyasal maddelerdir. Tuzlar ise asit ve bazların tepkimesi sonucu oluşan bileşiklerdir. Üç madde grubu da çözeltilerinde iyon içerdiklerinden elektrik akımını iletirler.

Asit ya da baz olduğu bilinen X ve Y maddelerinden hangisinin asit hangisinin baz olduğu bilinmemektedir. X çözeltisine Y çözeltisi eklendiğinde pH değişimini gösteren grafik aşağıda verilmiştir.

Verilenlere göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Digital ortamda sosyal bir ağ üzerinde arkadaş olan Güney Afrika’lı Jabulani ve Türkiye’li Fatih ‘’Aynı zaman diliminde aynı saatte cisimlerin gölge boyu farklı olur’’ hipotezini araştırmak için beraberce bir gözlem yapmaya karar veriyorlar. 22 Şubat tarihinde saat 14:30 da aynı boy ve kalınlıkta çubuk parçaları alarak bulundukları yerde toprağa bu çubukları dikiyorlar.Sonuçta çubukların gölge boylarının birbirinden farklı olduğunu gözlemliyorlar.

Verilen bilgilerden hangisi çubukların gölge boylarının birbirinden farklı olmasının sebebi ile aynı değildir? (Kesikli çizgi gölge boyudur.)

Atmosferde birikerek Güneş ışınlarının yeryüzünden uzaya yayılmasını engelleyen gazlara sera gazları adı verilir. Bu gazlar, yeryüzünden yansıyan Güneş ışınlarını tutarak tıpkı seralarda olduğu gibi Dünya’nın sıcaklığının korunmasına sebep olmaktadır. Sera gazlarından olan metan (CH4) ve karbondioksit (CO2), güneş ışığı enerjisini en fazla tutan gazlardır. Sera gazlarının salınımı ile birlikte bilim insanları, Dünya genelinde yaşanan küresel ısınmanın beraberinde getireceği iklim değişikliklerini de küresel iklim değişikliği olarak adlandırmaktadır. Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre miktarı giderek artan karbondioksitin en önemli etken olduğu kararlaştırılmıştır.

Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Panelinin sonuç bildirgesinde düzenlenen grafik ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Hava, hem yeryüzüne hem de içerisinde bulunan tüm yüzeylere ağırlığı nedeniyle bir kuvvet uygular.

Havanın ağırlığı nedeni ile birim yüzeye uyguladığı kuvvete ‟açık hava basıncı” veya ‟atmosfer basıncı” denir. Açık hava basıncının varlığını görmek için aşağıdaki deney düzeneği hazırlanarak sonucu kaydediliyor.

Buna göre açık hava basıncının varlığını tespit için aşağıda verilen örneklerden hangisi yapılan deney sonucu ile farklılık gösterir?

Petrol çıkarıldıktan sonra rafinerilere taşınır. Ham petrol rafineriye geldikten sonra ısıtılarak kaynatılır ve damıtma kolonuna gönderilir. Damıtma kolonu farklı sıcaklıklara sahip bölmelerden oluşur. Bölmelerin sıcaklıkları aşağıdan yukarıya doğru kademeli olarak düşürülür.

Kolonda ham petrolü oluşturan maddeler sıcaklıktan dolayı buharlaşarak kolonun en altından üst bölmelere doğru hareket ederler. Üst bölmelere gelen bir madde, eğer bölmenin sıcaklığı maddenin kaynama noktasının altında ise yoğunlaşarak sıvı hale geçer. Böylece bölmelerde petrolü oluşturan maddeler kaynama noktası farklarından yararlanılarak birbirlerinden ayrılır.

Bu yöntem ile ilgili olarak;

I. Damıtma ile ham petrolün tanecikleri arasındaki mesafe artar.

II. Oluşan yeni maddeler ham petrolun özelliklerini taşımaz.

III. Atomlar arası bağlar kırılarak yerine yeni bağlar oluşur.

verilenlerden hangileri doğrudur?

Karadeniz ikliminde yağış boldur ,her mevsim yağışlıdır ve kurak dönem yoktur. Türkiye’de günlük ve yıllık sıcaklık farkının en az olduğu iklim tipidir.

Aşağıda Karadeniz bölgesine ait yıllık sıcaklık ve yağış grafiği verilmiştir.

Verilenleri inceleyen öğrenciler bazı yorumlar yapıyorlar.

Berfin: Sıcaklık arttıkça yağış miktarı azalmıştır.

Elif: En fazla yağış sonbaharda düşmektedir.

Baran: Kış aylarında yağışlar kar şeklinde görülmektedir.

Öğrenci yorumlarından hangileri doğrudur?

Sıvıların belirli bir şekilleri yoktur ve içinde bulundukları kabın şeklini alırlar. Ayrıca sıvılarda tanecikler katıların aksine öteleme hareketi yapıp yer değiştirebilirler. Bu nedenle sıvı basıncı katı basıncından farklıdır. Durgun sıvılar içinde bulundukları kabın hem tabanına hem de yan yüzeylerine basınç uygular. Sıvı dolu bir kabın aynı derinlikteki tüm noktalarındaki basınç eşit büyüklüktedir. Sıvıların basıncının nedeni ağırlıklarıdır. Sıvı basıncı; sıvın cinsine ve derinliğe bağlıdır.

Verilenlere bakılarak;

I. h2 ve h3 uzunluklarının eşit olduğu düşünülürse, şekil 2 ve şekil 3’e bakılarak sıvı cinslerinin basınca etkisi gözlemlenebilir.

II. Hunilerin eşit derinlikte olmasına rağmen h1 > h2 olmasının nedeni şekil 1’deki sıvının şekil 2’deki sıvıdan daha yoğun olmasıdır.

III.Sıvı basıncının aynı derinliklerde eşit olduğunu gözlemleye bilmek için şekil 1 ve şekil 3 seçilmelidir. Ancak şekil 3’de huninin derinliği 10 cm azaltılmalıdır.

yapılan değerlendirmelerden hangileri doğru olur?

(Şekil 1 ve 3’deki sıvılar özdeştir. Deneyler aynı ortamda yapılmaktadır.)

Periyodik tablo üzerinde gösterilen elementlerle ilgili olarak;

I. Proton sayıları Z>X>Y>T şeklindedir.

II. Z ve Y elementleri aynı periyotta yer almaktadır.

III. X ve Z elementleri benzer kimyasal özelliklere sahiptirler.

IV. Y elementinin son katmanında ki elektron sayısı, T elementinden 1 eksiktir.

verilenlerden hangileri doğrudur?

KURAK BÖLGE BİTKİLERİ

• Yaprakları iğne ve diken şeklindedir.
• Stomalar yaprağın içerisine gömülü ve üzeri tüylerle örtülüdür.
• Stomalar daha çok gece açılır.
• Kökleri çok iyi gelişmiş ve kazık köklere sahiptir.
• Gövdeleri su depo edebilir.

SULAK BÖLGE BİTKİLERİ

• Yaprakları geniş yüzeylidir.
• Yapraklar tüysüz ve dikensizdir.
• Stomalar yaprağın yüzeyinde bulunur.
• Stomalar gündüz açılır.
• Saçak kök bulunur.

Not: Stoma açılıp kapanma özellikleri ile bitkideki terlemeyi ve gaz değişimini kontrol eden canlı yapılardır.

Farklı bölgelerde yaşayan bitkiler ve bitkilerin genel özelliklerinin verildiği poster ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur?

Emir, oyuncak kamyonunu ilk önce Şekil 1’deki gibi daha sonra da Şekil 2’deki gibi sünger üzerine koyuyor.

Emir, Şekil 1’deki düzeneği oluşturduktan sonra kamyonun tekerlerinin 2 tanesini sökerek üzerine demir blokları koyuyor. Oyuncağın Şekil 2’de daha çok süngere battığını görüyor.

Oyuncağın Şekil 2’de daha çok batması;

I. Yüzey alanı azalması katı basıncını artırır.

II. Ağırlığın artması katı basıncını artırır.

III.Sünger yüzey alanın artması katı basıncını artırır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

Canlılar birbirleriyle sürekli iletişim halindedirler. Kimi canlılar bunu ses dalgaları göndererek yapar kimileri ise görsel ve kimyasal yollarla. Güney Amerika`daki sularda yaşayan 250 türden fazla balığın yön bulabilmek ve birbirleriyle iletişim kurmak için elektrik ürettiği biliniyor. Bu canlılardan biri de elektrikli yılan balığıdır. Elektrikli yılan balığı, avlanmak ve kendini savunmak için yüksek voltajda elektrik akımı üretiyor.

Yukarıdaki bilimsel bir dergide yer alan elektrikli yılan balığı ile ilgili bilgiye göre;

I. Elektrikli yılan balığının elektrik üretmesi atalarından genetik miras olarak kalmıştır.

II. Balığın elektrik akımı üretmesi adaptasyon örneğidir.

III.Elektrikli yılan balığının yavruları elektrik akımı üretemezler.

çıkarımlarından hangileri doğrudur?

Aşağıda bazı canlılara ait görseller ve o canlılar hakkında bilgiler verilmiştir.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Son günlerde tüm dünya olarak; Yeni Koronavirüs Hastalığı “COVID-19” salgını ile yoğun bir şekilde mücadele etmekteyiz. Bu kapsamda el hijyeni ile hastalıktan korunabileceğimizi biliyoruz. Bu nedenle sık sık ellerimizi yıkıyoruz. El yıkama bizi hastalıklardan korunmamızı sağlayacak önlemlerden birisidir.

Ellerimizi sadece suyla yıkadığımızda kirlerin bir kısmı uzaklaşsa da su molekülleri yağ ve benzeri kirleri çözemediği için ellerimiz tam anlamıyla temizlenmiş sayılmaz. Sabun dağıtıcı özelliği sayesinde su ile köpük oluşturarak cildimizin temizlenmesini sağlar. Kir ile karşılaşan sabun molekülleri yağ damlacıklarını sararak hapseder. Ellerimizi bol su ile yıkadığımızda sabun molekülleri tarafından sarılan kir elimizden uzaklaşmış olur.

Cildimizin normal pH değeri 4,5- 6,5 arasında değişir. Klasik alkali sabunlarla (pH 9-10) ellerimizi yıkadığımızda cildimizin pH değeri yükselir. Kuruluk hissi verir. Fakat sağlıklı bir cilt kısa sürede tekrar gerekli nem ve pH dengesine kavuşur.

Verilen bilgilere göre ellerimizi sabunla temizlenmesi sırasında cildimiz ve sabunun pH değişimi aşağıdaki grafiklerden hangisi ile gösterilebilir?