Eğitim Sayfam

Fransa’da yayımlanan “Le Journal” gazetesi Türkiye’de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasını şu şekilde değerlendirmiştir: “Yeni Türkiye yöneticileri çok parlak bir eser ortaya koyacaktır. Memlekete, büyük geçmişine layık bir istikbal temin etmek istiyorlar. Her şeyden evvel ulusal karar ve isteklerin canlandırılması ile işe başladılar. Bu işte anaların büyük rolleri vardır ve Mecliste yer almış bulunuyorlar.”

Fransız gazetesinin bu haberinden,

I. Yapılan inkılap millî iradenin bir sonucudur.

II. Kadınların siyasi yaşamdaki etkinlikleri artmıştır.

III. Türk kadınına verilen hakların uluslararası basında yansımaları olmuştur.

IV. Türk kadını siyasi haklarını pek çok Avrupa ülkesindeki kadından daha önce elde etmiştir.

çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?

Atatürk ilkelerinden biri olan devletçilik; o günün ihtiyaçlarından doğan, Türkiye’nin koşullarına uygun, Türk ulusunun yararını doğrudan ilgilendiren, iktisadi ve sosyal kalkınmayı öngören bir sistemdir. Ayrıca özel mülkiyete de yer veren, teşebbüs hürriyetini savunan ve kalkınmayı amaçlayan bir ekonomik modeldir.

Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisinin devletçilik ilkesi ile ilgili olduğu söylenemez?

İsmet Paşa, Ankara’nın başkent yapılma nedenlerini şu sözlerle ifade etmiştir: “…Bir defa Boğazlar askerî bakımdan tamamıyla açık, tamamıyla emniyetsiz. Bu vaziyetteyiz. Lozan Antlaşması’yla elde edebildiğimiz neticeler ve tarihî şartlar bizi endişeye sevk ediyor. Ayrıca Anadolu’nun ortasında bulunarak ve bir Anadolu Hükûmeti olarak yeni devleti çalıştırmak istiyoruz. Ankara’nın hükûmet merkezi olmasıyla ilgili önergenin meclisten geçirilmesi esaslı bir karardır. Yeni devletin politikasına, ideallerine yazılı bir yön veren, kesin, fiilî bir adımdır.”

Buna göre Ankara’nın başkent seçilmesinde;

I. siyasi,

II. ekonomik,

III. jeopolitik

nedenlerden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması’nı imzalayarak bağımsızlığını tüm dünyaya kabul ettiren yeni Türk Devleti, 13 Ekim 1923’te Ankara’yı başkent ilan etti. Artık, mevcut rejimin isminin de bütün açıklığı ile konularak, yeni devlet başkanının seçilmesi gerekiyordu. O güne kadar devlet başkanlığı görevi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı olarak fiilen Atatürk tarafından yürütülmüştü. 27 Ekim 1923’te Fethi (Okyar) Bey’in istifasının ardından hükûmetin kurulması ile ilgili sistem sorunu belirgin hâle geldi. Yeni hükûmetin kurulması ve yürütme işlerinin aksaması üzerine meclis hükûmeti sisteminden kabine sistemine geçilmesi kararlaştırıldı. Tüm bu gelişmeler sonucunda 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilan edildi.

Bu bilgilere göre Cumhuriyet’in ilan edilme nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

Cumhuriyet’in ilk yıllarında trahom, verem, sıtma, frengi, çiçek, tifüs, veba ve kolera gibi bulaşıcı hastalıklar çok sayıda insanın ölümüne yol açmıştır. Bakanlık, bu hastalıklarla mücadele etmek için bazı tedbirler almıştır. Bu amaçla dispanserler, sanatoryumlar ve numune hastaneleri gibi kurumlar açılmıştır. Ayrıca bu hastalıklarla daha etkili mücadele edebilmek için seyyar tabiplikler kurulmuştur. Bu tabiplikler, köylerde bulaşıcı hastalıklara yakalanmış vatandaşları bulundukları yerde muayene ve tedavi etmişlerdir.

Verilen bilgiler değerlendirildiğinde aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?