Eğitim Sayfam

Havza Genelgesi Kararları

• İşgallere karşı protesto mitingleri düzenlenmeli.

• İtilaf Devletlerine protesto telgrafları çekilmeli.

• Mitingler sırasında Hristiyan halka kötü davranılmamalı.

Havza Genelgesinin kararlarına bakılarak aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?

Wilson Prensipleri Cemiyeti: Osmanlı Devleti'nin, Amerika'nın manda ve himayesi altında varlığını sürdürmesini savunuyordu.

Pontus Rum Cemiyeti: Samsun merkezli olmak üzere Karadeniz'de Pontus Rum İmparatorluğunu kurmayı hedefliyordu.

Trakya Paşaeli Cemiyeti: Trakya ve çevresinin Rumların eline geçmesini önlemeye çalışıyordu.

Taşnak ve Hınçak Cemiyeti: Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 24. maddesine dayanarak Doğu'da bir Ermeni devleti kurmayı hedefliyordu.

Bazı cemiyetlerle ilgili verilen bilgilere dayanarak aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı elde edilemez?

Saygıdeğer Efendiler! Milletimizin kurtuluş ümidiyle çırpındığı en heyecanlı bir zamanda fedakar ve muhterem heyetiniz her türlü eziyete katlanarak burada, Erzurum’da toplandı. Hassas ve temiz bir ruh ve dayanma inancı ile vatan ve milletimizin kurtuluşuna ait köklü kararlar aldı. Özellikle bütün dünyaya karşı milletimizin varlığını ve birliğini gösterdi. Tarih bu kongremizi şüphesiz ender ve büyük bir eser olarak kaydedecektir.

Mustafa Kemal’in Erzurum Kongresi’nin kapanışında yaptığı bu konuşmadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

Yunan işgaline karşı canını ortaya koyan kuvayımilliye Osmanlı Devletine bağlı bir kuvvet değildir. Türk milletine dayanan ve onun adına faaliyet gösteren bir direniş hareketidir. Bu hareket tek bir grup tarafından değil, topyekün Türk milletince gerçekleştirilmektedir.

Yukarıdaki açıklamaya göre kuvayımilliye ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

"Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." Amasya Genelgesi

"Kuvayımilliyeyi etkin milli iradeyi hakim kılmak esastır." Erzurum Kongresi

Milli Mücadele’nin hazırlık döneminde alınan kararların ortak amacı aşağıdakilerden hangisidir?

Mustafa Kemal'in TBMM'ye verdiği önergede yer alan maddelerden bazıları şunlardır:

- Hükümet kurmak zorunludur.

- Geçici de olsa bir hükümet başkanı veya bir padişah vekili atamak uygun değildir.

- TBMM’nin üstünde bir güç yoktur.

- Padişah ve Halife baskıdan kurtulduktan sonra, Meclisin koyacağı yasal kurallara göre yerini alır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandıktan sonra Ermeniler ve Rumlar yüzyıllardır huzur içinde yaşadıkları Osmanlı topraklarını, İtilaf Devletleri ile birlikte paylaşmak istemiştir.

Aşağıdaki cemiyetlerden hangisi verilen açıklamaya göre hareket etmemiştir?

Amasya Genelgesi’nin;

• Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır,

• İstanbul hükümeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir,

maddelerinden yola çıkarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

"Uzun yıllar boyunca Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü savunduk. Osmanlı Devleti hem gelişen sanayimiz için ucuz hammadde kaynağı hem de mamul ürünlerimiz için kârlı bir pazar. Orta Doğu’nun zengin petrol yatakları ekonomimiz için çok önemli. Bu yüzden Osmanlı’nın toprak bütünlüğünü korumaktan vazgeçtik." İngiltere Kralı V. George

Verilen açıklamaya göre İngiltere’nin Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünü korumaktan vazgeçmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?

Olağanüstü ve aceleyi gerektiren durumlarda zanlının yakalandığı yerdeki ceza mahkemesi de yargılama yapmaya ve karar vermeye yetkilidir.

Hıyaneti Vataniye Kanunu’nun yukarıdaki kararıyla aşağıdakilerden hangisi amaçlanmış olabilir?

ABD, savaşa girmeden önce "Wilson İlkeleri" adıyla bir bildiri yayınladı. Bu bildirinin amacı savaştan sonra dünyada barış ortamının oluşmasını sağlamaktı. İtilaf Devletleri bu bildiriyi, çıkarlarına ters olmasına rağmen ABD'nin desteğini kaybetmemek için kabul ettiler. Amerika Birleşik Devletleri'nin İtilaf Devletleri'nin tarafında savaşa girişi, bu devletlerin savaşı kazanmalarında önemli bir rol oynadı. Ancak İtilaf Devletleri savaştan sonra çeşitli bahaneler bularak Wilson İlkeleri'ne uymadılar.

Buna göre;

I. ABD’nin savaşa girmesi savaşın seyrini değiştirmiştir.

II. Wilson İlkeleri amacına ulaşmıştır.

III. İtilaf Devletleri iki yüzlü bir politika izlemiştir.

yargılarından hangileri çıkarılabilir?

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda Ruslar Osmanlı Devleti ile imzaladıkları Ayastefanos Antlaşması ve Berlin Antlaşması'na Ermeniler lehine koydurdukları hükümlerle Ermenileri kendi yanlarına çekmeye başardılar. Böylece ilk olarak bir antlaşmaya konu olan Ermeniler, devletlerarası çekişmenin önemli bir parçası haline gelmiş oluyorlardı. İngiltere, Ayastefanos Antlaşması'ndan sonra Rusya'nın güneye inmesini engellemek amacıyla Ermeni meselesine karışmaya başlamış adeta Ermenilerin koruyucusu rolünü üstlenmişti.

Bu bilgilere bakılarak Ermenilerle ilgili olarak;

I. Rusya ile İngiltere çıkarları doğrultusunda hareket etmişlerdir.

II. Uluslararası rekabete konu olmuşlardır.

III. Osmalı Devletine isyan etmişlerdir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Paris Barış Konferansına katılan Yunanistan, Wilson ilkelerini gerekçe göstererek gerçek dışı belgelerle Batı Anadolu'da Rum nüfusunun çoğunlukta olduğunu iddia etti. Bu bölgenin kendisine verilmesi gerektiğini bildirdi. Paris Barış Konferansı'nda İngiltere ve Fransa, Yunanistan'ı destekleyince İzmir ve Batı Anadolu'nun Yunanlara verilmesi kararlaştırıldı. Bu karara İtalyanlar tepki göstermişlerse de kararı kabul etmek zorunda kaldılar.

Verilen bilgiye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

İtilaf Devletleri I. Dünya Savaşı’ndan sonra, yenilen devletlerle imzalanacak barış antlaşmalarının şartlarını görüşmek üzere Paris’te bir konferans topladılar (18 Ocak 1919). Paris Barış Konferansı’nda Osmanlı Devleti dışındaki diğer devletlerle barış antlaşmaları imzaladılar. Wilson İlkeleri'nde "Yenen devletler yenilen devletlerden toprak ve savaş tazminatı almayacak." maddesinin yer almasına rağmen İtilaf Devletleri yenilen devletlerden “onarım ücreti” adı altında ödenmesi mümkün olmayan savaş tazminatı istediler. “Manda ve himaye” adı altında sömürgecilik faaliyetlerini devam ettirdiler. Dünya barışını koruması için kurulan “Milletler Cemiyeti” barıştan çok İngiltere’nin çıkarlarını korudu. Tüm bunlar, büyük bir yıkımdan çıkan devletlerin yeni bir yıkıma doğru sürüklenmesine neden oldu.

Parçada belirtilen durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı’nın yenilen devletleriyle Paris Barış Konferansı’nda çok ağır şartlar taşıyan barış antlaşmaları imzaladılar. Ancak Osmanlı Devleti ile imzalanacak antlaşma şartlarında görüş birliğine varamadılar ve bu şartların daha sonra görüşülmesine karar verdiler.

İtilaf Devletleri’nin Osmanlı Devleti ile yapılacak barış antlaşması şartlarında görüş birliğine varamamalarının temel sebebi nedir?

Büyük Millet Meclisine karşı çıkan ayaklanmalar, Meclisin gücünü yok edemese de işgal güçlerinin Anadolu’daki ilerleyişini kolaylaştırdı. Millî Mücadele sürecinin uzamasına, düşmanın yurttan atılmasının gecikmesine neden oldu. Düzenli ordunun kurulmasının bir süre gecikmesine, silah ve malzeme kaybına sebep oldu.

Bu sorunlara rağmen meclisin ayaklanmaları bastırması;

I. meclisin otoritesini artırması,

II. meclise olan güvenin artması,

III. askere katılımın artması

gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir?

Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne karşı çıkan ayaklanmalarda;

I. İstanbul’daki Şeyhülislam’ın Millî Mücadele aleyhine fetva yayınlaması

II. İtilaf Devletlerinin Millî Mücadele aleyhine uçaklarla bildiriler dağıtması

III. Bazı Kuvâ-yı Millîye birliklerinin düzenli orduya katılmak istememeleri

gibi sebeplerden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

Millî Varlığa Zararlı Cemiyetler, Mondros Ateşkes Anlaşması’dan sonra Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde kurulan ulusal varlığa karşı zararlı cemiyetlerdir.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi milli varlığa zararlı cemiyetlerin bir özelliği olamaz?

Bina henüz tamamlanmamıştı. Kiremitleri döşenmemişti. Kiremit yetmedi. Ankaralılar kendi çatılarından kucak kucak kiremit taşıyarak çatıyı kapattılar. Bu manzara çok anlamlıydı. Mecliste mebusların oturacağı sıra bile yoktu. Ankara Muallim Mektebinden sıralar getirildi. O tarihte Ankara’da elektrik de yoktu. Kahvelerin birinden alınan petrol lambası asılarak aydınlatma meselesi hâlledildi. Sokağa bakan ilk oda başkanlık odası yapıldı. Daha sonra meşhur hattat Hulûsi Efendi’nin yazdığı Hâkimiyet milletindir. tabelası kürsünün arkasına asıldı... 

Yukarıda Büyük Millet Meclisinin (BMM) açılış hazırlıklarını anlatan bir metin verilmiştir. Metinde aşağıdaki soruların hangisinin cevabı vardır?

Misakımillî Kararı: "Tam bağımsızlığın sağlanabilmesi için millî ve ekonomik gelişmemizi engelleyen her türlü siyasi, adli ve mali sınırlamalar kaldırılmalıdır."

Bu karar ile aşağıdakilerden hangisi amaçlanmıştır?