Tevfik Fikret'in ölümünden üç yıl sonra Mustafa Kemal, Aşiyan'a çıkarken at biniciliği hocası Emin Bey'e, “Ben inkılap ruhunu ondan aldım. Ziyaret edeceğim yerlerin başında elbette ki Aşiyan gelir.” der.
Bu sözüyle Mustafa Kemal, Tevfik Fikret’in fikirlerinden hangi yönde etkilendiğini ifade etmiş olabilir?
Selânik’te inançlıların namazdan önce yıkanmaları için şart olan kent hamamlarının sayısı oldukça fazlaydı. Yunanistan’ın en büyük, Selânik’in ise ilk Osmanlı hamamı olan “Bey Hamamı (Cennet Hamamı) 1444 yılında inşa edilmiştir. Günümüze kadar ulaşan diğer yapılar ise Louloudadika bölgesindeki “Paşa Hamamı” (Her ikisi de 16. yüzyıla aittir) “Yahudi Hamamı” ve “Yeni Hamam” dır.
Bu metne göre Selânik’te aşağıdaki konulardan hangisinin önemsendiği söylenebilir?
Mustafa’nın doğduğu ve çocukluğunun geçtiği Selânik, Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki gelişmiş şehirlerinden biriydi. İşlek bir limana sahip olmasının yanı sıra Avrupa’yla olan demir yolu bağlantısı, şehirde ticari hayatı canlandırmıştı. Türklerle birlikte Rumlar, Sırplar, Yunanlılar, Bulgarlar ve Yahudiler bir arada huzur içerisinde yaşıyorlardı.
Buna göre Selânik şehrinin hangi yapısına değinilmemiştir?
Mustafa Kemal Harp Okulu 1'inci sınıfında, 635 mevcutlu piyade sınıfında bütün derslerden 484 not almış ve 9'uncu olarak ikinci sınıfa geçmiştir. 2'nci sınıfta 420 arkadaşı arasında toplam 522 not alarak ve 11'inci olarak üçüncü sınıfa geçmiştir. 3'üncü sınıfta ise 459 arkadaşı arasında üç yıllık notlarının toplamı üzerinden Harp Okulunu 8'inci olarak bitirmiştir.
Buna göre Mustafa Kemal’in;
I. Çalışkanlık
II. Yaratıcı düşünce
III. Sabır ve disiplin
kişilik özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir?
Mustafa Kemal, vatan ve millet sevgisinin oluşmasında Namık Kemal’den; hak, adalet ve özgürlük kavramlarında Tevfik Fikret’ten; Türk milliyetçiliği duygusunda Ziya Gökalp’ten; millî kültür, millî birlik ve beraberlik konularında ise Mehmet Emin Yurdakul’dan etkilenmiştir. Ayrıca Aydınlanma Çağı’nda yaşayan J. J. Rousseau, Montesquieu, Voltaire gibi düşünürlerin eserlerini okuyarak demokrasi, millî egemenlik, özgürlük, eşitlik, hukukun üstünlüğü gibi kavramları içselleştirmişlerdir.
Mustafa Kemal ile ilgili verilen metne konabilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Büyük tehlikeler önünde uyanan milletler ne kadar kararlı ise büyük buhranlar içerisinde doğan kahramanlar da o kadar büyük olur. Mustafa Kemal de Osmanlı Devleti’nin dağılmaya yüz tuttuğu bir dönemde dünyaya geldi. Üstelik o, birçok sorunun yaşandığı bir bölgede, Balkanlarda doğdu ve büyüdü. Mustafa Kemal, devletin yaşadığı bu sorunların çocukluğundan itibaren farkına varacak ve büyüdükçe bu sorunların çözümüne yönelik fikirler üretecekti.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
Bir çok konuda Mustafa Kemal’i etkilediği bilinen Ziya Gökalp ile Mustafa Kemal’in bazı sözleri birbirine paralellik göstermektedir.
Ziya Gökalp: “Umut altın gibidir. Hiçbir yerde paslanmaz. Umut elmas gibidir, hiçbir kesici madde onu kesemez. Umut ruhun gençliğidir. Bu ülke özellikle umutla kurtulacaktır.” derken
Mustafa Kemal Atatürk ise: “Umutsuz durumlar yoktur, umutsuz insanlar vardır. Ben hiçbir zaman umudumu yitirmedim.” demiştir.
Buna göre Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğinin oluşmasında Ziya Gökalp’in etkisinden söz edilebilir?
Mustafa Kemal, vatan ve millet sevgisinin oluşmasında Namık Kemal'den; hak, adalet ve özgürlük kavramlarında Tevfik Fikret’ten; Türk Milliyetçiliği duygusunda Ziya Gökalp’ten; milli kültür, milli birlik konularında ise Mehmet Emin Yurdakul’dan etkilenmiştir. Ayrıca Aydınlanma Çağı düşünürlerinin eserlerini okuyarak demokrasi, özgürlük, eşitlik, hukukun üstünlüğü gibi kavramları öğrenme fırsatı bulmuştur.
Verilenlere göre Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdaki hangi bilgiye ulaşılamaz?
Mustafa Kemal’in çocukluk yıllarının geçtiği Selânik şehrinin;
I. Çok uluslu bir yapıya sahip olması
II. Batıya açılan bir kapı konumunda olması
III. Avrupa’da basılan gazete ve dergilerin kolayca temin edilebilmesi
özelliklerinden hangileri Mustafa Kemal’in fikir hayatı üzerinde etkili olmuştur?
Mustafa Kemal yabancı yazarların fikirlerinden de istifade etmiştir. Özellikle Fransız İhtilali’ne zemin hazırlayan Montesquieu ve Jean Jocques Rousseau’nun fikirleri Mustafa Kemal üzerinde etkili olmuştur. Mustafa Kemal “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” sözünü Rousseau’dan esinlenerek söylemiştir.
Buna göre Fransız yazarların Mustafa Kemal’i aşağıdaki hangi alanda etkilediği söylenebilir?
“Vatan Yahut Silistre” Namık Kemal’in yazdığı ve o dönem büyük etkiler bırakan bir tiyatro eseriydi. Bu eserden sadece halk değil, Mustafa Kemal gibi aydın gençler de etkilenmişti.
Buna göre Mustafa Kemal’in bu eserden aşağıdaki hangi konuda etkilenmiş olması beklenmez?
Balkan Savaşlarının sona ermesiyle 1913’te Bulgaristan’ın başkenti Sofya’ya askeri ataşe olarak atanan Mustafa Kemal görevinden fırsat buldukça Bulgaristan’ın sosyal ve kültürel hayatını yakından tanımaya çalışmıştır. Operayı ilk kez burada izlemiş, balo ve davetlere katılmıştır. Bunun yanı sıra Bulgaristan’da yaşayan Türklerin sorunlarıyla yakından ilgilenmiştir. Onların kültürel hayatlarının geliştirilmesi için girişimlerde bulunan Mustafa Kemal, Bulgaristan’da yaşayan Türklerin çıkardığı gazeteleri yakından takip etmiştir. Bulgar meclisinde incelemelerde bulunmuş, Türk milletvekilleri aracılığıyla ülke siyasetinde etkin rol oynamaya çalışmıştır. Bu çalışmalar Bulgaristan’daki Türklerin varlığını korumasını ve millî bilinç temellerinin oluşmasını sağlamıştır.
Buna göre Mustafa Kemal, aşağıdaki alanlardan hangisiyle ilgili faaliyette bulunmamıştır?
Mustafa Kemal, gençlik yıllarından itibaren ülkenin sorunlarıyla yakından ilgilenmiştir. Sürekli yerli ve yabancı çok sayıda düşünürün kitaplarını okumuş, notlar almış, analizler yapmıştır. Yabancı dil bilmesi Avrupa’da yaşanan gelişmeleri yakından takip etmesini sağlamıştır. Bu durum sorunlara karşı bakış açısını genişletmiştir. Sorunlara etkili ve kalıcı çözümler bulmaya çalışmıştır.
Yukarıdaki metinde Mustafa Kemal’in kişilik özelliklerinden hangisine değinilmemiştir?
Genç Mustafa’nın okumaya karşı büyük bir ilgisi vardı. Yerli ve yabancı birçok fikir adamını okur ve onların fikirlerini analiz ederdi. Kitapları okurken sayfa kenarlarına notlar alır, kimi zaman kendi fikirlerini de bu notların yanına yazardı. Mustafa Kemal yabancı düşünce adamlarının eserlerinden istifade edebilmek için Fransızca öğrenmişti.
Bu durumun Mustafa Kemal üzerindeki etkisi aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Harp Akademisinden mezun olan Mustafa Kemal, ilk görev yeri olan Şam’a atandı. Burada Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurdu. Manastır’a atandıktan sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katıldı. 1913 yılında Sofya askeri ataşesi olarak atandı. Burada Osmanlının Batı karşısında geri kalmasının sebeplerini araştırdı.
Bu metne göre Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
“... Ordu mensupları cemiyet içinde kaldıkça millete dayanan bir parti kuramayız. Orduyu da zaafa uğratırız. Bugün mensuplarının çoğu İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyesi olan 3. Ordu esas itibarıyla modern bir ordu sayılamaz. Ordu ile cemiyeti ayıralım. Cemiyet tam manasıyla siyasi bir parti halinde milletin bünyesinde kök salsın. Ordu da asli vazifesiyle uğraşsın...”
Bu görüşleriyle Mustafa Kemal aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamıştır?
Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisinde okurken;
• Milli birlik ve beraberlik
• Vatan sevgisi,
• Türkçülük,
konularında aşağıdaki düşünürlerin hangisinden etkilendiği söylenemez?
Mehmet Emin Yurdakul: Eserlerinde millet ve milli birlik kavramlarını sıkça kullanmıştır. Namık Kemal: Mustafa Kemal’in vatan ve hürriyet duygularının pekişmesinde rolü büyüktür. Tevfik Fikret: Mustafa Kemal’de inkılap ruhunun oluşmasında ve gelecekte yapacağı yeniliklerde ilham kaynağı olmuştur.
Bu düşünürlerin Mustafa Kemal’i;
I. Milliyetçilik
II. Vatan ve millet sevgisi
III. Özgürlük ve yenilikçilik
düşüncelerinden hangilerinde etkilediği söylenebilir?
29 Ekim 1911’de İtalya savaş ilan etmiş ve Trablusgarp’a asker çıkarmıştır. Osmanlı ordusu savaşa denizden ve karadan müdahale edememiştir. Donanmanın çok zayıf olması nedeniyle denizden yardım gönderilememiştir Mısır’ın İngiliz işgali altında bulunması yüzünden karadan da yardım ulaştırılamamıştır.
Bu olaylara şahit olan Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyetini kurduğunda aşağıdaki hangi alanda da yenilikleri ön planda tutmuş olabilir?
Şam'da 5. Ordu'nun emrinde kaldığı üç yıl içinde Suriye'nin hemen her yerini görevle dolaşmış, memleket idaresindeki aksaklıkları, ordunun eğitim ve öğretimindeki eksiklikleri daha da yakından görmüştü. Mustafa Kemal, burada 1906 yılı Ekim ayı içinde güvendiği bazı arkadaşlarıyla gizli olarak Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu. Bu arkadaşlarıyla beraber Beyrut, Yafa ve Kudüs'te de kurdukları cemiyeti genişletti. Bir ara gizli olarak Mısır ve Yunanistan yoluyla Selânik'e geçerek burada da Vatan ve Hürriyet Cemiyetinin bir şubesini açtı ve tekrar Şam'a döndü.
Yukarıdaki metinde Atatürk’ün hangi kişilik özelliğine değinilmiştir?
