Eğitim Sayfam

“PABUCU DAMA ATILMAK” DEYİMİNİN HİKÂYESİ

Osmanlı Dönemi’nde esnaf ve sanatkârların bağlı bulunduğu lonca teşkilatı; kusurlu mal üretme, malzemeden kaçırma ve kalitesiz iş yapmanın önüne geçmek için bazı önlemler alıyordu. Örneğin satın alınan ya da tamir ettirilen ayakkabıda kusurlu bir durum ortaya çıkarsa müşteri bu konuda şikâyette bulunabiliyordu. Sonrasında, şikâyet nedeniyle oluşturulan bir heyet; alıcı ve esnafı dinliyor, alıcı haklıysa ayakkabıların bedeli o kişiye ödeniyordu. Ayakkabılar da şikâyet edilen esnafın çatısına atılıyordu. Gelen geçen insanlar bu durumu gördüklerinde esnafın yaptığı iş ile ilgili bilgi ediniyordu. Böylece mesleğini iyi yapmayan esnaf, eskisi kadar rağbet görmüyor ve gerçekten de pabucu dama atılmış oluyordu.

Bu olayda, İslam dinindeki “malın korunması ilkesi” ile ilgili;

I. işini düzgün şekilde yerine getirmek,

II. rızkını helal yollardan kazanmak,

III. kendi kazandığını harcamak,

IV. israftan kaçınmak

hususlarından hangilerine dikkat çekilmektedir?

Okuduğu kitaptaki “Hayat, bilinçli seçimlerimizin kaçınılmaz sonuçlarını karşımıza çıkarır.” cümlesi Kerem’in dikkatini çekince bunun ne anlama geldiğini annesine sorar. Annesi de Kerem’in daha iyi anlaması için hem iradeye dayalı eylemlerin hem de bu eylemlerin sonunda karşılaşılacak durumların yer aldığı bazı ayetleri örnek olarak verir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Kerem’in annesinin örnek olarak verdiği ayetlerden biri olamaz?

Hz. Muhammed (sav.) bir gün yere düz bir çizgi çizdi ve “Bu, Allah’ın yoludur.” dedi. Sonra o çizginin sağına soluna bazı çizgiler daha çizdi. “Bunlar da birtakım yollardır, her yolun başında ona çağıranlar vardır.” dedikten sonra En’âm suresindeki, 153. ayetin şu kısmını okudu: “Şüphesiz bu, benim dosdoğru yolumdur. Buna uyun, başka yollara uymayın. Zira o yollar, sizi Allah’ın yolundan ayırır.”

Bu olayda Hz. Muhammed (sav.) ile ilgili,

I. İnanç konusunda rehberlik etmiştir.

II. Aklı kullanmanın önemini vurgulamıştır.

III. Mesajlarını farklı metotlarla anlatmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Görselde bazı uygulamalar ve bu uygulamalar ile ilgili açıklamalar verilmiştir.

Sözü edilen uygulamaların hangileri Hz. Muhammed’in (sav.), “Akan bir nehirde dahi olsa abdest alırken israftan sakının.” tavsiyesi ile aynı amaca yöneliktir?

Hasat zamanı, Hasan’ın babası tarlasından elde ettiği buğdayı çuvallara dolduruyordu. Bir çuvalı doldurup üzerine işaret koydu. Öteki çuvalı doldurunca ona da başka bir işaret koydu. Ama sonraki çuvallara işaret koymadı. Hasan merakla babasına şöyle sordu: “Babacığım! Neden onlara işaret koydun da bunlara koymadın?” Babası ise “Çuvallar karışmasın diye işaret koydum. Bu çuvalda akrabalarımızdan maddi sıkıntıda olanlara vereceğimiz buğday var. Şunda da aynı durumdaki diğer insanlara vereceğimiz buğday var. Şimdiden ayırdım ki karışmasın.” diye cevap verdi. Bunun üzerine Hasan “Peki, neden daha çok yardım etmiyoruz? Burada başka çuvallar da var. Daha çok verelim.” deyince babası da şöyle söyledi: “Çünkü onlar da bizim yiyeceğimiz. Tüm kışı, bu buğdayla geçireceğiz. Ailemizi de düşünmek zorundayız.”

Hasan’ın babasının bu davranışı zekât verilecek mallarda aranan aşağıdaki özelliklerden hangisi ile örtüşmektedir?