Eğitim Sayfam

Dünya'nın Güneş etrafındaki bir konumu ve konum ile ilgili değerleri gösteren tablo aşağıda verilmiştir. (Tablo ve grafikteki değerlerin arasındaki ilişki doğru fakat değerler semboliktir.)

Dünya'nın 21 Aralık tarihindeki konumu ve X ile Y şehirleri hakkında aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur?

Öğrenciler fen bilimleri dersinde hava hareketlerini göstermek için bir deney düzeneği hazırlıyorlar.

Aynı ortamda iki alan oluşturuluyor. A alanına sadece havayı hareket ettiren fan takılıyor. A alanı ile B alanı arasına iple asılı olan bir kâğıt yerleştiriliyor. Başlangıçta kâğıt hareket etmez iken fan çalıştığında kâğıdın hareket ettiği gözleniyor.

Fan yukarı doğru havayı yönlendirdiğine göre;

I. Fan havayı soğuttuğu için A alanında yüksek basınç oluşmuştur.

II. Fan havayı yukarı yönlendirdiği için kâğıt 1 yönünde hareket etmiştir.

III. B alanı fan çalışmadığında alçak basınç, fan çalıştığında yüksek basınç alanı olmuştur.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

Fen Bilimleri Öğretmeni olan Hamit Bey Kromozom, Gen, DNA ve Nükleotit kavramlarını, geometrik şekillerle ilişkilendirerek banka kartı şifresi oluşturuyor. Şifreyi oluşturan rakamları geometrik şekillerin kenar sayıları belirliyor. Hangi kavramı hangi geometrik şekille ilişkilendirdiğine dair ipucu kâğıdını hazırlıyor.

Bu yapıların büyükten küçüğe doğru sıralanması ile kart şifresi oluştuğuna göre, Hamit Bey’in banka kartı şifresi aşağıdakilerden hangisidir?

Dünya'nın güneş etrafında dolanması ve eksen eğikliği sayesinde mevsimler oluşur. Dünya güneş etrafında dört önemli konuma sahiptir. Bu konumlar mevsim değişim konumlarıdır.
Yanda Dünya'nın güneş etrafındaki bir konumu ve belli noktalardaki şehirler verilmiştir.

Konum ve şehirler dikkate alındığında;

I. A şehrinin bu mevsimden sonra yaşayacağı mevsim ilkbahardır.

II. B şehrine öğle vakti düşen birim güneş ışınlarının kapladığı alan en küçüktür.

III. C şehrinde bu tarihten itibaren gündüz süresi kısalmaya başlar.

ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

Kalıtım kurallarının temelini oluşturan ilk çalışmalar GREGOR MENDEL tarafından yapılmıştır. (1860) Mendel bir manastır bahçesinde bu konuyla ilgili deneyleri bezelyeler üzerinde yapmıştır. Elde ettiği sonuçlar ilginç ve düzenli bir matematiksel denkleme benzediği için, daha sonraları kalıtımın kurallarını oluşturmuştur.

Mendel’in kalıtım kurallarını anlamaya çalışan Kayra, iki tane deney düzeneği hazırlamıştır. Deneylerinde Sarı ve Yeşil tohumlu bezelyeler kullanmış ve aşağıdaki sonuçlara ulaşmıştır. (Sarı tohum rengi, yeşil tohum rengine baskındır.)

1.Deney: Homozigot sarı tohum rengine sahip olduğunu düşündüğü bezelyeleri kendi arasında çaprazlamıştır.

2.Deney: Melez sarı tohum rengine sahip olduğunu düşündüğü bezelyelerle, yeşil tohum rengine sahip bezelyeleri çaprazlamıştır.

1.Deneyin Sonucu: Sarı ve yeşil tohumlu bezelyeler elde etmiştir.

2.Deneyin Sonucu: Tamamı sarı tohumlu bezelyeler elde etmiştir.

Yaptığı deneylerin sonuçlarıyla Mendel kurallarını karşılaştırdığında, deneylerde kullandığı bezelyelerin genotiplerinin yanlış olduğunu fark etmiştir.

Buna göre Kayra’nın deneylerde kullandığı bezelyelerin genotip yapılarını gösteren çaprazlama aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Kalıtsal özelliklerimiz (saç şekli, kan grupları, kulak memesinin yapışık veya ayrık olması gibi) biri annemizden diğeri babamızdan aldığımız alel çifti ile kontrol edilir. Orak hücreli anemi, alyuvarlardaki oksijen taşıyıcı protein olan hemoglobinin anormalliği sonucu alyuvarların orak şeklini almasıyla oluşan vücut kromozomlarında çekinik olarak taşınan kalıtsal bir hastalıktır.

Bu konu ile ilgili araştırma yapan bir doktor açıklamasında “Akraba evliliği, orak hücreli anemi hastalığının ortaya çıkmasında en önemli nedenlerden biridir. Sağlıklı görünen akrabalar evlendiğinde zararlı çekinik alellerin bir araya gelmesi çocukların doğuştan hasta olma ihtimalini artırmaktadır.” demiştir.

Doktorun açıklamasını dinleyen Ahmet;

I. Sağlıklı görünen anne babanın çocukları sağlıklı olmayabilir.

II. Çocuğun hasta olmasında sebep olan genin sadece anne veya sadece babadan gelmesi yeterlidir.

III. Akraba evliliklerinde bu hastalık kesinlikle ortaya çıkar.

IV. Aynı anne ve babadan olan kardeşlerden biri orak hücreli anemi ise diğeri de kesinlikle orak hücreli anemi hastasıdır.

V. Akraba evlilikleri kalıtsal bir hastalık türünün ortaya çıkma ihtimalini artırır.

çıkarımlarından hangilerine ulaşamaz?

Vücuda giren virüsler hızlı bir şekilde çoğalarak hastalanmamıza neden olur. Diğer birçok soğuk algınlığı virüslerinden farklı olarak, influenza virüsüne karşı aşı olma imkânı vardır. Ancak nezle ve gribe neden olan çok sayıda virüs tipinin hızlı bir şekilde mutasyona uğraması, işe yarayabilecek bir aşının geliştirilmesini zorlaştırır ve bu gribe neden olan tüm virüslere karşı koruyucu bir aşının üretilmesini neredeyse imkânsız hale getirir.

Yukarıda Bilim ve Teknik Dergisi Mart-2020 sayısına ait bir bölüm verilmiştir. Bu bilgilerden yola çıkarak aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz?

Yaz tatilini geçirmek için Alanya’ya gelen İsveçli hamile turist bronzlaşmak için iki hafta boyunca her gün 10.00 - 16.00 saatleri arasında Damlataş Sahili’ne giderek istediği gibi bronzlaşmıştır. Turist ülkesine döndükten birkaç ay sonra cildinin büyük oranda eski haline döndüğünü ancak geçmeyen bazı siyah noktaların varlığını fark etmiş ve doktora gittiğinde cilt kanseri olduğunu öğrenmiştir.

Verilen bu durumla ilgili olarak;

I. Cildinde geçmeyen bazı noktalar deri hücrelerindeki mutasyon sonucu oluşmuştur.

II. Benzer çevresel faktörler hem mutasyona hem de modifikasyona neden olabilir.

III. Bronzlaşmak modifikasyona, cilt kanseri ise mutasyona örnektir.

IV. Turistin doğacak çocuğunun cilt kanseri olma ihtimali yüksektir.

ifadelerinden hangisine ulaşılabilir?

Canlıların yaşadığı çevreye kalıtsal olarak uyum sağlamasına adaptasyon denir. Adaptasyonlar canlının yaşama şansını artırır. Canlıların yaşamını kolaylaştıran çeşitli adaptasyonlar görülmektedir.

Aşağıdaki tabloda bazı adaptasyon çeşitleri ile örnekleri verilmiştir.

Tabloda adaptasyon çeşitlerinin karşısında verilen adaptasyon örnekleri DOĞRU/YANLIŞ şeklinde belirtildiğinde oluşacak durum aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji ile ilgili çalışmaların yararları olduğu kadar zararları da ortaya çıkabilmektedir.

Aşağıdakilerden hangisi bu çalışmaların zararlı yönüne örnek gösterilebilir?

Görselde küp ve silindir şeklindeki homojen katı cisimlerin taralı kısımları kesilip atılıyor.

Buna göre cisimlerin zemine uyguladıkları basıncın ve basınç kuvvetinin değişimi aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

Şekildeki taban yüzey alanları verilmiş ve ağırlıkları eşit K, L ve M küplerini ikişerli bir şekilde üst üste koyarak kum zemindeki batma miktarlarını ölçen Burak ölçüm sonuçlarına göre kumda batma miktarlarını gösteren grafiği çiziyor.

Burak üst üste koyduğu küplerden hangi küp altta kalacak şekilde ölçüm yaparsa şekildeki grafiği elde eder?

Sivas’ın meşhur yemeklerinden olan patatesli hingel tarifi en kısa haliyle aşağıda verilmiştir.

Patatesli Hingel (Sivas) Tarifi

1. Önce patatesleri haşlayıp eziyoruz. Üzerine biraz toz biber ve tuz ilave edip iyice karıştırıyoruz

2. Hamuru çok sert olacak şekilde yoğuruyoruz. Merdane veya oklava yardımı ile hamuru açıyoruz.

3. Açtığımız hamuru kare kare kesiyor ve hazırladığımız patatesli içten bu parçalara koyup üçgen şekilde kapatıyoruz.

4. Geniş bir tencereye su koyup tuz ilave ediyor kaynayınca mantıları içine atarak 7-8 dakikada haşlıyoruz.

Patatesli hingel tarifi aşamasında altı çizili olayların sırası ile hangi değişim türüne ait olduğu aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

K, L ve M elementleri ile ilgili;

• Kimyasal özellikleri benzerdir.

• Atom numarası en büyük olan K elementidir.

• L elementinin katman sayısı en küçüktür.

Bilgileri veriliyor.

Buna göre K,L ve M elementlerinin periyodik cetveldeki konumları aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Marmara bölgesinde yerel yayın yapan bir televizyon kanalında hava durumu haberlerinde; İstanbul İlinde saat 12.00 - 14.00 arasında havanının çok kirli olacağı ve aynı saat dilimlerinde yağmur beklendiği açıklanmıştır. Yağmurun asit yağmuruna dönüşme ihtimalinin oldukça kuvvetli olduğu, insanların belirtilen saat aralığında dışarı çıkmamaları ya da şemsiye kullanmaları tavsiye edilmiştir.

Sadece bu haberi dinleyen kişi aşağıdaki çıkarımlardan

I. Asit yağmurlarına hava kirliliği sebep olabilir.

II. Kişisel tedbirlerimizle asit yağmurlarına engel olabiliriz

III. Bu bölgedeki asit yağmurlarının kaynağı sanayi tesisleridir.

hangilerine ulaşabilir?

Aşağıda bir kimyasal tepkimenin molekül modeli verilmiştir.

Bu şekilden faydalanarak verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

Kırmızı lahana suyu asit-bazları ayırt etmekte kullanılabilen doğal bir belirteçtir. Nötr hâlde mor renk alan kırmızı lahana suyunun asidik ve bazik değerlerde aldığı renkler görseldeki gibidir.

Bir öğrenci yukarıda verilen tablodaki limon suyu, tuzlu su, ayran ve çamaşır suyuna, belirteç olarak hazırladığı kırmızı lahana suyunu damlatırsa karışımların bulunduğu tablonun renkleri aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?

Günlük hayatta karşılaştığımız bazı maddelerin pH değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Bir öğrenci tablodan belirlediği ve K,L,M olarak adlandırdığı üç madde ile gözlemler yaparak kaydediyor.

1. Gözlem: L ile M maddesi karıştırılınca nötrleşme tepkimesi olmuyor.

2. Gözlem: K ile L maddesi karıştırılınca nötrleşme tepkimesi oluyor.

3. Gözlem: M maddesi metal kapta saklanırsa kabı aşındırıyor.

pH değerleri ve yapılan gözlemlere göre öğrencinin gözlemlerini yaptığı K,L,M maddeleri hangi seçenekteki gibi olabilir?

Bir ilkyardım kursuna katılan Beril, Şevval, Servet ve Ahmet bu kursta arı sokmaları konusundaki ilkyardımı öğrenmişlerdir. Bal arısı ve Eşek arısı soktuğunda acı aynıdır ancak ilkyardım sokan arının cinsine göre yapılmalıdır. Bal arısının sokması anında salgıladığı madde asidiktir. Eşek arısı sokması sırasında salgıladığı madde baziktir. Asit ve bazı nötrleyerek ilkyardımı yapılmalıdır bilgisini öğrendiler.

Öğrendikleri bu bilgilerden sonra öğretmene yaptıkları yorumlar şöyledir:

Beril : Eşek arısı soktuğu zaman sokulan bölge limonla ovulabilir.

Ahmet : Bal arısı soktuğu zaman sokulan bölge diş macunu ile ovulabilir.

Servet : Eşek arısı soktuğu zaman sokulan bölge sabun ile ovulabilir.

Şevval : Bal arısı soktuğu zaman sokulan bölge sirkeyle ovulabilir.

Öğrencilerin yaptığı yorumlardan hangisi doğrudur?

Beyza öğretmen fen bilimleri dersinde sıvılarda ve katılarda basınçla ilgili kapalı bir kapta görülen seviyeye kadar sıvı bulunan kaba aşağıdaki işlemleri ayrı ayrı uyguluyor.

1. İşlem: Kabı ters çeviriyor.

2. İşlem: Kabın üzerine taş koyuyor.

Sınıfında bulunan öğrenciler Beyza öğretmenin yapmış olduğu işlemlerle ilgili aşağıdaki ifadeleri söylüyorlar.

Hira : 1. işlemde kap ters çevrildiğinde sıvı miktarında değişme olmadığı için kabın tabanına uygulanan sıvı basıncı değişmez.

Taçmin : 2. işlemde kabın üzerine koyduğu taş toplam ağırlığı artırdığı için kabın zemine uyguladığı katı basıncı 1. işlemden daha fazladır.

Rüya : 1. işlemde kabın ağırlığında değişme olmadığı için kabın zemine uyguladığı katı basıncı değişmez.

Öğretmen öğrencilerinin ifadelerini doğru veya yanlış şeklinde değerlendirdiğine göre öğretmen hangi ifadeleri kullanmıştır?