Osmanlı Devleti'nde 17. yüzyıldan itibaren medreseler, fen derslerinin okutulmadığı sadece dini bilimlerin okutulduğu yerler haline gelmiştir.
Medrese eğitim indeki bu değişikliğin;
I. teokratik yönetimin güçlenmesi,
II. Avrupa'nın gerisinde kalınması,
III. yetersiz devlet adamlarının yetişmesi
durumlanndan hangileri üzerinde etkili olmuştur?