Fetihlerle kültürel coğrafyanın genişlemesi, İslam dünyasında fikri hareketliliğin artması ve nihayet VIII. yüzyılda başlayan tercüme faaliyetleri sayesinde Müslümanlar Grek, Helenistik, İran ve Hint kültür havzalarının ilmi birikimiyle tanışmışlardır. Bu kültürel iletişim ve aktarım sonucunda Hint matematik ve astronomisinin temel eserlerini, Fars dünyasının ahlak ve siyasete dair başlıca klasiklerini, Hipokrat ve Galinüs’e ait tıp külliyatını, aritmetik, geometri, astronomi, coğrafya ve matematiğe dair eserleri, mekanikle ilgili çalışmalar, felsefede ise Eflatun’un bazı diyaloglarını ve Aristo’nun Politika dışındaki eserlerini okuyup öğrenmişlerdir.
Müslümanların özgüven içerisinde bu çalışmaları yapmalarına,
I. “Kadın erkek herkese ilim öğrenmek farzdır.” (Hadis-i şerif)
II. “İlim müminin yitik malıdır. Nerede bulursa alsın.” (Hadis-i şerif)
III. “Onlar ayakta dururken, otururken, yatarken hep Allah’ı anarlar; göklerin ve yerin yaratılışını düşünürler: “Rabbimiz! Sen bunu boş yere yaratmadın, seni tenzih ve takdis ederiz…” (Âl-i İmrân suresi, 191. ayet)
ayet ve hadislerinden hangilerinin teşvik ettiği söylenebilir?