Eğitim Sayfam

Süs ve güzellik, ancak yararlı olduğu zaman bayağılıktan kurtulur, hatta süs olur. Bu kuralı sanatta da kolaylıkla uygulayabiliriz. Benzetme, eğer düşüncemizi daha güçlü anlatmaya yarıyorsa değerlidir. Süs ve güzellik, yararlılık kuralının içinde yer aldığı zaman, sanatta büyük yer tutar. Örneğin, ortaya koyduğu yapının her köşesini, eşiğinden tavanına, kapısından penceresine kadar yararlılık kantarına vurmayan mimar sadece çirkin bir eser verir. Bulunduğu yerin şartlarına uymayan, kullanışsız bir yapının güzel olacağına inanmam ben.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

Anadolu'da güvercin beslenip uçurulduğunu duyardık. Ama Urfa'da bunun esaslı bir gelenek olup dünden bugüne geldiğini, vazgeçilmez bir alışkanlık olduğunu bilmezdik. Yıllardır süregelen bu zevkin Urfa dilindeki adı "merak". Babadan çocuğa geçen bu sevgi zamanla hastalık halini alıyor. Urfa'da çoğu insan varını yoğunu güvercine harcıyor. Evine bile güvercinlere verdiği önemi vermiyor.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Ülkemizde Türk dilinin öğreniminde ve kullanılmasında kayıtsızlık ve umursamazlık olduğu açıktır. Liseyi hatta yüksek öğrenimi bitiren gençler anadilinin en temel eserlerini dahi okumadan yetişiyorlar. Gençler, dili doğru kullanma bilinci kazanmadan meslek hayatına atılıyorlar. Anadilinin güzelliğini kavrayamayan insanın, ona karşı titiz ve dikkatli davranması da beklenemez.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

Şiir bizim edebiyatımız için her zaman öncelikli olmuştur. Tanzimat'tan sonra bile uzun süre, düzyazının işini yüklenmeye hep hevesli görünür. Süssü;ı:: düzyazı kuru geldiğinden midir, yoksa şiir düzyazıdan daha kolay bilindiğinden mi; birtakım fikirlerin yıllar sonra bile şiirle anlatılması geleneğinden bir türlü vazgeçilmez. Namık Kemal, vatanla ilgili düşündüklerini, Tevfik Fikret siyasal ve toplumsal kanılarını, Ziya Gökalp önerilerinden birçoğunu şiirle anlatmayı tercih etmiştir.

Bu parçadan çıkarılabilecek sonuç aşağıdakilerden hangisidir?

Bir eleştirmenin, sanat yapıtını değerlendirebilmesi için, o sanat dalından anlaması, onun özelliklerini bilmesi ve kafasında bir ölçü oluşturması gerekir. Yani, bir müzik meraklısının kalkıp edebiyat eleştirisi yapmak istemesi yanlıştır. Bunun gibi, sanat üzerinde sadece genel bazı beğenileri olan birinin, bu beğenilere dayanarak, sanat yapıtını iyidir ya da kötüdür diye yargılaması doğru olmaz. Eleştiri olmaz bu. Çünkü elinde ölçü yoktur bir kere, ölçünün doğrusu ise hiç yoktur.

Bu parçada asıl anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

Şiiri düzyazıya yaklaştıran ya da ondan uzaklaştıran, konusu değildir. Her konu, her tem şiire girebilir, duygunun olduğu kadar, düşüncenin de şiiri yazılabilir. Burada önemli olan konunun ortaya konuş, işleniş biçimidir; kısacası, şiirin kendine özgü imgeselliği, estetik yapısı, ses ve çağrışım düzenidir.

Bu parçada şiirle ilgili olarak asıl anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

"Sanat sanat için midir, yoksa toplum için midir?" der dururuz. Elbette toplum içindir. Toplum için olmayan bir şey yoktur ki, sanat olsun. Ama sanatın toplum için olması ne demek? Yani sanat, toplumun sorunlarını ele alsın, bunları halletsin, sonuçlarını da halka bildirsin, öyle mi? Bunu pek kabul edemiyorum. Çünkü o işleri yapmak için elimizde başka araçlar var. Sanatın işi, sadece kendi diliyle ilgi uyandırmak ve yol göstermektir.

Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerin hangisidir?

Onu, ilk şiirlerini yayımladığından beri izliyorum. Yayımladığı her şiir kitabını hemen alıp okumuşumdur. Daha sonraki kitabını ne zaman yayımlayacak diye merakla beklerim. Çünkü, onda, daha önce okuduğum şairlerden farklı bir şeyler seziyorum; her kitabının bir öncekinden daha farklı, daha canlı olduğunu görüyorum. O, değişik üslubu ve kendine has diliyle kendinden sonrakilere çok şey bırakacaktır.

Bu parçada sözü edilen sanatçının en önemli özelliği, aşağıdakilerden hangisidir?