Eğitim Sayfam

Bir ara askerleri ile birlikte, çevrelerini neredeyse bütünüyle kuşatan bir süngü ormanı arasında büyük bir piyade kuvvetine karşı göğüs göğüse dövüşmek zorunda kaldı. Soğukkanlılığı ve kendi süngüsünü bütün gücüyle kullanması sayesinde, bu çarpışmadan sıyrıldı ve böylelikle olası bir ölümden ya da tutsaklıktan kurtulmuş oldu.

Mustafa Kemal’in Kafkas Cephesi’nde Ruslara karşı giriştiği bu mücadeleyle ilgili olarak;

l. Mücadeleci ve azimli bir lider olduğu,

lI. Ruslarla birlikte hareket eden Ermeni faaliyetlerini engellediği,

lIl. Önemli başarılar elde ettiği

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’nda Kafkas ve Kanal Cephelerinde taarruz girişiminde bulunurken; Çanakkale, Suriye-Filistin, Irak ve Hicaz-Yemen Cephelerinde de savunma savaşlarında bulunmuştur. Ayrıca Osmanlı Devleti, Avusturya- Macaristan ve Bulgaristan’a yardım amacıyla toprakları dışında bulunan Galiçya, Romanya ve Makedonya Cephelerinde de mücadele etmiştir. Çanakkale ve Irak Cephelerinde zafer elde eden Osmanlı Devleti, 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Ateşkes Anlaşması’nı imzalayarak savaştan çekilmiştir.

Bu parçadaki bilgilere göre, Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Rusya’ya askerî yardım götürmeyi hedefleyen İtilaf Devletleri, öncelikle deniz savaşları ile Boğazları geçmeyi denemişlerdir. Ancak Nusret Mayın Gemisi’nin Çanakkale Boğazı’nın ağzına döktüğü mayınlar, İtilaf donanmasının geri çekilmesine neden olmuştur. İtilaf Devletleri, bu yenilgi sonrasında kara savaşlarına başlamıştır. Mustafa Kemal İtilaf Devletlerinin saldırabileceği bölgelere asker sevk etmiş, Anafartalar’daki birliklerine “Size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum.” diyerek önemli bir zaferin elde edilmesini sağlamıştır. Elbette bu durum, İtilaf Devletlerinin kara savaşlarında da yenilmesi anlamına geliyordu.

Bu parçadaki bilgilere göre;

l. İtilaf Devletleri, kurdukları ittifakın devamını sağlamaya çalışmışlardır.

lI. İtilaf Devletleri, Çanakkale Deniz Savaşları’nda Mustafa Kemal’in çalışmaları sonucu yenilgi almışlardır.

lIl. Çanakkale Cephesi’nde başarı, Kafkas Cephesi’nde Rusların yenilmesine ortam hazırlamıştır.

lV. Mustafa Kemal’in ileri görüşlülüğü, Çanakkale Savaşları’nın seyrini etkilemiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Taarruz olarak açılan Kafkas Cephesi’nde Almanların amacı, Doğu Cephesi’nde rahatlamaktı. Osmanlı Devleti ise Rusların güneye inmesini engellemek, Orta Asya Türkleri ile irtibata geçmek ve Bakü petrollerini korumak istemiştir. Gerçekleşen Rus saldırılarını engellemek için ise Enver Paşa komutasında Sarıkamış Hareketi düzenlemiştir. Ancak ağır kış koşullarının dikkate alınmaması, açlık ve hastalıklar sebebiyle on binlerce Mehmetçik yaşamını yitirmiştir. Bu durum, Rus saldırılarının artmasında etkili olmuş; Van, Muş, Bitlis, Erzurum, Erzincan ve Trabzon Rus işgaline uğramıştır.”

Buğra Öğretmen, sınıftaki öğrencilerinden, verdiği bu bilgiler doğrultusunda çıkarımda bulunmalarını istemiş ve öğrenciler şunları söylemiştir:

I. Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’nda Almanya ile ittifak kurmuştur.

II. Enver Paşa, iyi planlanmamış bir hareket gerçekleştirmiştir.

III. Osmanlı Devleti’nin Mondros Ateşkes Anlaşması’nı imzalamasına ortam hazırlanmıştır.

Buna göre yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Kuvâ-yı Millîye ruhunun ortaya çıkmasında;

I. Anadolu’nun farklı bölgelerinde işgallerin başlaması,

II. İstanbul Hükûmetinin teslimiyetçi tavrı,

III. Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkması

durumlarından hangileri etkili olmuştur?

Atatürk, 26 Şubat 1921’de Amerikalı gazeteci Streit ile yaptığı mülakat sırasında 1915 olaylarına ilişkin şu açıklamalarda bulunmuştu:

 

“Rus ordusu 1915’te bize karşı büyük taarruzunu başlattığı bir sırada o zaman Çarlığın hizmetinde bulunan Taşnak Ermeni Komitesi, askeri birliklerimizin gerisinde bulunan Ermeni ahalisini isyan ettirmişti. Düşmanın sayı ve malzeme üstünlüğü karşısında çekilmeye mecbur kaldığımız için kendimizi daima iki ateş arasında kalmış gibi görüyorduk. İkmal ve yaralı konvoylarımız acımasız şekilde katlediliyor, gerimizdeki köprüler ve yollar tahrip ediliyor ve Türk köylerinde terör hüküm sürdürülüyordu. Bu cinayetleri işleyen ve saflarına eli silah tutabilen bütün Ermenileri katan çeteler, silah, cephane ve iaşe ikmallerini bazı büyük devletlerin daha barış zamanından beri kendilerine kapitülasyonların bahşettiği dokunulmazlıklardan istifade ederek ve bu maksada yönelik olarak büyük stoklar husule getirmeye muvaffak oldukları Ermeni köylerinden yapıyorlardı.”

Buna göre Osmanlı Devleti’nin 1915 tarihli Tehcir Kanunu ile Ermenileri göç ettirmesinde;

I. Halkın can ve mal güvenliğini koruma,

II. Ordunun sevk ve idaresini kolaylaştırma,

III. Rusya’dan ekonomik ve askerî destek alma

amaçlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

“Kuvâ-yı Millîye, milletin ruhundan ve sonsuza kadar yaşama ve bağımsızlık isteğinden doğmuş bir birliktir ki, onu hiçbir şey yok edemeyecektir.”

Mustafa Kemal’in bu sözünden yola çıkılarak Kuvâ-yı Millîye ile ilgili;

I. Milletin bağımsızlık duygusundan ortaya çıktığına,

II. Mustafa Kemal’in halkına güvendiğine,

III. İhtiyaçlarının İstanbul Hükûmetince karşılandığına

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Millî kuvvetler anlamına gelen ..................., İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edilip işgalin Batı Anadolu’nun iç kesimlerine doğru yaygınlaştırılmasına tepki olarak, önce Batı Anadolu’da oluşturulan ve kısa sürede de işgal tehdidi altında olan (Osmanlı ordusunun terhis edildiği) bölgelerde de yaygınlaşan silahlı direniş örgütleridir.

Parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

İzmir ve çevresinin işgali ile bu işgaller sırasındaki zulümler bazı Avrupa ülkelerinin kamuoyunda tepkilere neden olmuştur. Bunun üzerine Amiral Bristol İzmir’e gelerek bir rapor hazırlamıştır. Amiral Bristol Raporu ile İzmir’in işgalinin Wilson İlkeleri’ne aykırı olduğunu belirtmiştir.

Verilen bilgiden hareketle Amiral Bristol Raporu ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

Mondros Ateşkes Anlaşması’nın maddelerinden bazıları şunlardır:

I. Osmanlı ordusu terhis edilecek ağır silahlarına el konulacaktır.

II. Telgraf ve telefonlar İtilaf Devletlerine teslim edilecektir.

III. Liman, tersane, demir yolları, Toros tünelleri İtilaf Devletlerine teslim edilecektir.

Bu maddelerle sırasıyla Osmanlı Devleti hangi alanda zayıf düşürülmek istenmiştir?