Eğitim Sayfam

Aşağıda sarı ve yeşil tohumlu bezelyeler çaprazlanarak I. kuşak, oluşan yavrular kendi aralarında çaprazlanarak II. kuşak bezelye tohumları elde edilmiştir. Bezelyelerde sarı tohumluluk geni baskındır.



Yapılan bu çaprazlama ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?

Bir öğrenci grubu “Genotipi Bulalım” oyununu oynuyorlar. Oyunda üç genotip kartı ve ipuçlarının bulunduğu bir kart bulunmaktadır.



İpucu Kartı

I. ve II. bireyler aynı fenotiptedir. Bu bireyler farklı fenotipteki III. bireyle çaprazlanıyorlar.

I. ve III. bireylerin çaprazlanması sonucu oluşanların tamamının fenotipi I.bireye; II. ve III. bireylerin çaprazlanması sonucu oluşanların yarısının fenotipi III. bireye benziyor.

Kartların arkasında yazılı olan genotipler aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Aşağıda farelerle yapılan bir deneyin aşamaları görselleriyle beraber verilmiştir.



Buna göre yapılan deney aşağıdaki sorularının hangisine cevap bulmak amacıyla gerçekleştirilmiş olabilir?

Canlılar çevrelerinde meydana gelen değişimlere ayak uydurmalıdır. Buna adaptasyon denir. Çevredeki bu değişimler bazen doğal, bazen de insan kaynaklıdır. Uyum sağlayanlar yaşayıp ürerken adapte olamayanlar yok olur. Doğal seçilim, hayatta kalmayı ve üremeyi etkileyen çevresel etkenlere bağlı olarak gerçekleşirken, yapay seçilim, yani seçimli üretim ise insanların ilgileri ve istekleri doğrultusunda yapılır.

Aşağıda bir bölgede yapılan zirai ilaçlama nedeniyle aynı bitkiyle beslenen K ve L türü böceklerin sayıca değişimini gösteren grafik verilmiştir.



Böcek ilacının kullanılmaya başlandığı tarihten itibaren K ve L türündeki böceklerin sayılarındaki değişim ile ilgili aşağıda yapılan açıklamalardan hangisi doğrudur?

Hipotez: Bir gen, farklı canlılarda aynı işlevi görebilir.

Yukarıdaki hipotezi kanıtlamak isteyen bir araştırmacı aşağıdaki çalışmalardan hangisini yapmalıdır?

Aşağıda bir yangın tüpünün kesiti ve çalışma prensibi verilmiştir.



Yangın esnasında tetik çekilerek karbondioksit gazının dışarı çıkması sağlanır. Karbondioksit gazıyla beraber dışarı çıkan toz karışım yanan madde üzerinde bir tabaka oluşturarak alevi engeller.

Yangın tüplerinin çalışma prensibi ve yapısıyla ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?

Hacimleri aynı, yoğunlukları farklı üç sıvıyla özdeş bardak ve kağıtlarla aynı ortamda aşağıdaki deneyler yapılıyor.



Yapılan deneylerden çıkarılacak sonuçlardan birisi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Elementler sınıflandırılırken çalışmanın yapıldığı zamana göre belirli kurallar göz önünde bulundurulmuştur. Örneğin Mendeleyev bilinen tüm elementleri kartlara yazıp artan atom kütlelerine göre sıralamış, benzer özellikte olanları alt alta getirerek hazırladığı tabloda boş yerlerin daha keşfedilmeyen elementlere ait olduğunu söylemiştir.

Aşağıda Mendeleyev’in hazırladığı periyodik tablodan bir kesit verilmiştir.



Tabloda boş bırakılan yere, sonradan keşfedilerek yerleştirilen elementin aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olması beklenir?

Aşağıda bazı özellikleri verilen ancak hangi element olduğu bilinmeyen bir elemente ait diyagram verilmiştir.



Diyagrama göre elementin metal, yarımetal ve ametal olması ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Bir öğrenci üç yumurtaya yaptığı işlemleri, değişimin türünü ve seçimlerindeki gerekçeleri aşağıdaki tabloya kaydediyor.



Öğrencinin tabloda yapılan işaretleme ve gerekçesine dayanarak konu ile ilgili bilgisi hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Aşağıda asit ve bazların pH değerlerine göre kuvvetli veya zayıf olmalarına göre hazırlanmış çizelge verilmiştir.



pH değerleri birbirlerinden farklı K,L,M,N çözeltileri ile ilgili verilen;

• M ve K tepkimeye girmez

• L nin tadı acıdır

• N deriyi tahriş eder

Bilgilerinden yararlanarak hangi seçeneğin doğru olması beklenir?

Mehmet, birer hafta arayla bulunduğu Trabzon (Türkiye) ve Marceo (Brezilya) şehirlerinden iki fotoğrafı ve bu şehirlerin Dünya üzerindeki konumlarını aşağıda göstermiştir.



Fotoğraflar, hava şartlarının mevsim normallerinde olduğu günlerde çekilmiştir.

Buna göre,

I. Fotoğraflar temmuz ayında çekilmiş olabilir.

II. Fotoğrafların çekildiği şehirlerde gece süreleri eşit olabilir.

III. Fotoğrafların çekildiği günlerde, öğle vakti yüzeye düşen Güneş ışınlarının yüzeyle yaptığı açılar eşit olamaz.

yargılarından hangileri doğrudur?

Adaptasyon konusuyla ilgili olarak kelebekler kullanılarak aşağıda anlatılan deney yapılıyor.

1.Deney

Fabrikaların bulunmadığı ve çevre kirliliğinin olmadığı bir bölgede ağaç gövdeleri açık renkli olmaktadır Bu bölgeye kanat rengi siyah ve beyaz olan kelebeklerden eşit sayıda bırakılarak yeterli süre bekleniyor. deney sonunda etçil kuşların yakaladığı kelebeklerden %85'i siyah renkte ve %15'i beyaz renkte olduğu belirleniyor.

2.Deney

Fabrikaların bulunduğu ve çevre kirliliğinin olduğu bir bölgede ağaç gövdeleri isten dolayı koyu renkli olmaktadır. Bu bölgeye kanat rengi siyah ve beyaz olan kelebeklerden eşit sayıra bırakılarak yeterli süre bekleniyor. Deney sonunda etçil kuşların yakaladığı kelebeklerden %80'i beyaz renkte ve %20'sinin de beyaz renkte olduğu belirleniyor.

Yapılan bu ekolojik deneyden aşağıda verilen sonuçların hangisine ulaşılır?

Araştırma sorusu: Bir canlıda modifikasyonla oluşan değişmeler kalıtsal mıdır?

Öğretmen: Çocuklar, bu araştırma sorusunun doğruluğunu çuha çiçeği bitkisini kullanarak nasıl inceleyebiliriz?

Öğretmenin sorusuna karşılık aşağıda verilen öğrencilerden hangisinin yaptığı önerinin uygulanması uygundur? (Çuha çiçeği bitkisi sıcak ortamda beyaz, serin ortamda kırmızı renkli çiçekler açar)

Öğretmenin sorusuna karşılık aşağıda verilen öğrencilerden hangisinin yaptığı önerinin uygulanması uygundur? (Çuha çiçeği bitkisi sıcak ortamda beyaz, serin ortamda kırmızı renkli çiçekler açar)Canlı bir hücrenin kuru ağırlığının yaklaşık olarak %60'lık kısmını protein molekülleri oluşturmaktadır. Proteinler hücredeki DNA kontrolünde üretilen moleküllerdir. Örneğin kan grubunu oluşturan proteinlerin üretimini DNA düzenlemektedir. Aynı DNA molekülündeki nükleotidlerin sayı ve diziliminin farklı olması gibi proteinlerin yapısındaki aminoasitlerin sayısı, çeşidi ve diziliminin farklı olması çok sayıda farklı protein üretiminin gerçekleşmesini sağlar. Bir hücredeki protein sentez süreci şematik olarak aşağıda verilmiştir.

 

Protein sentezi için önce çekirdekteki DNA'lardan birisindeki ilgili gen sentezlenecek proteinin şifresini bir RNA'ya aktararak sitoplazmaya yollar. RNA sitoplazmadaki ribozom denen protein sentez organeline bağlanır. Daha sonra RNA'daki şifreye göre yapı taşı olan amino asit çeşitleri uygun sıra ve sayıda birleştirilerek proteinin sentezlenmesi sağlanır.

Protein sentezi hücre yaşamında genetik madde kontrolünde gerçekleşen en önemli olaylardan birisidir. Sentezlenen proteinlerin sayısız çeşidi olabilir ve farklı işlerde kullanılır. Proteinler enzim, hormon, hücre zarı, bağışıklık maddesi, canlı zehiri, kas, kıl, tırnak, salgı üretiminde kullanılmaktadır.

Yukarıda anlatılan canlılık olayıyla ilgili olarak aşağıda verilen değerlendirmelerden hangisi söylenemez?

Hayatımızı kolaylaştıran bir çok aletten birisi de elektrikli süpürgedir. Bu araç için çoğu insanın bildiği fişe takıp düğmesine basınca çalışması ve tozları emmesidir. Peki bu araç nasıl çalışır?

Elektrikli süpürgeyi fişe takıp düğmesine bastığınız anda içindeki elektrik akımı motoru çalıştırır. Motora bağlı olan fan pervaneleri de motorla birlikte dönmeye başlar. Fan pervanelerinin dönmesi ile hava egsoz çıkışına doğru itilir. Hava partiküllerinin itilmesiyle birlikte fanın önündeki partikül yoğunluğu ve hava basıncı artarken fanın arkasında azalır. Fanın bu iki tarafındaki basınç farkından dolayı emme kuvveti oluşur. Emme kuvvetiyle birlikte toz emme girişinden havayla birlikte giren tozlar toz torbasına dolar. Hava ise filtreden geçerek tekrar egsoz çıkışından dışarı çıkar.

Buna göre,

I. Elektrikli süpürgelerde bir çeşit hava akımı oluşturularak tozlar toplanır.

II. Elektrikli süpürgeler, hava basıncının olmadığı ortamlarda çalışmaz.

III. Fan, ortamdaki gaz basıncını düşürür.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

Turistik bir bölgede şehrin dışında kurulan sitenin içme suyu ihtiyacı site içinde açılan kuyudan karşılanmaktadır. Açılan kuyudan çekilen su, pompa yardımıyla depoya aktarılmaktadır. Depodaki su azalmaya başladığı anda pompa devreye girmekte ve deponun sürekli dolu kalması sağlanmaktadır.



Su, borular yardımıyla sitelerdeki evlere şekildeki gibi taşınmaktadır.

Buna göre, özdeş muslukların açıldığı evlerden hangisinde bir bardak suyu doldurmak için geçen süre daha kısadır?

(Bardağın su ile dolma hızı, musluktan akan suyun basıncı ile ilişkilidir.)

Aşağıdaki tabloda bazı maddelerin pH değerleri verilmiştir.



Bu maddelerin asit ve baz olarak doğru sınıflandırılması aşağıdakilerden hangisidir?

Şekil 1’deki A kabı tamamen sıvı ile doludur. A kabındaki sıvı Şekil-2’deki D, E ve F kaplarına eşit olarak paylaştırılıyor.

Bu durumda kapların tabanlarında oluşan basınçlar arasında nasıl bir ilişki vardır?

21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde her iki yarım kürede gece ve gündüz süreleri eşitlenir.

Bu durumu açıklarken aşağıdaki bilgilerden hangisi kullanılır?