Eğitim Sayfam

1876 yılında Osmanlı Devleti’nde meşrutiyet ilan edildi. Üyeleri padişah tarafından seçilen “Ayan Meclisi” ile üyeleri halk tarafından seçilen “Mebuslar Meclisi” açıldı. Böylece Türk halkı kısıtlı da olsa ilk kez yönetimde söz sahibi oldu. Aynı yıl Türk tarihinin ilk anayasası olan “Kanunuesasi” yürürlüğe girdi. Bu anayasanın genel haklar kısmında yasalar önünde eşitlik, kişi dokunulmazlığı, basın özgürlüğü, dilekçe hakkı, eğitim özgürlüğü, kamu görevlerine girebilme hakkı, vergilerin kanunla alınması gibi hak ve özgürlükler yer almaktaydı.

Verilen bilgiye göre,

I. Demokrasi anlayışı gelişmeye başlamıştır.
II. Hak ve özgürlükler yasayla güvence altına alınmıştır.
III. Anayasal düzene geçilmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

1215 yılında İngiltere kralı I. John’un imzaladığı Magna Carta Sözleşmesi ile dünyada ilk kez kralla soylular arasında karşılıklı haklar, bir sözleşme ile belirlenmiştir. Kralın yetkileri sınırlandırılarak halka çeşitli alanlarda hak ve özgürlükler verilmiştir.

Buna göre Magna Carta Sözleşmesi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Vatandaşlar seçimlerde oy vererek seçme hakkını kullanırlar. Seçimlerde aday olarak da seçilme hakkını kullanırlar. Bunun yanında yöneticilerin kararlarında etkili olmak ve topluma fayda sağlamak amacıyla dernek ve vakıflar
gibi sivil toplum kuruluşları kurarlar.

Yukarıdaki metinde demokrasinin temel ilkelerinden öncelikle hangisi vurgulanmıştır?

"Osmanlı Devleti’nde 1839 yılında ilan edilmiş ve tüm Osmanlı vatandaşlarının hakları devlet güvencesi altına almıştır." diyen bir kişi demokrasinin gelişimi ile ilgili olan hangi olaydan bahsetmektedir?

• Türk demokrasi tarihinin ilk yazılı anayasasıdır.
• Devletin yönetim şekli meşrutiyet olarak değiştirilmiştir.
• Padişahın ve Osmanlı vatandaşlarının hakları belirtilmiştir.

Verilen bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisi ile ilişkilidir?

Hatice öğretmen, sosyal bilgiler dersinde demokrasi tarihine yolculuk konusunu anlatırken bir öğrencinin sorusuna “1215 yılında İngiltere’de Magna Carta Sözleşmesi’nin imzalanması olmuştur.” cevabını vermiştir.

Buna göre öğrenci, öğretmenine aşağıdaki sorulardan hangisini sormuştur?

............?................

• Mutlak monarşi yıkılmış yerine cumhuriyet yönetimi kurulmuştur.
• Eşitlik, adalet, özgürlük, demokrasi ve milliyetçilik gibi ilkeler ortaya çıkmıştır.

Soru işareti ile gösterilen başlık kısmına aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

Osmanlı Devleti’nde demokratikleşme ve anayasal düzene geçişin başlangıcı sayılan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?

Demokrasinin ilk uygulandığı yer Eski Yunan’da bir “site” devleti olan Atina’dır. Atina’da vatandaşlar “site” adı verilen şehir devletlerinin yönetimine ilişkin kararların alınmasına katılır ve oy kullanırlardı. Oy kullanabilmek için öncelikle özgür olmak, Atina vatandaşı olmak, yirmi yaşını doldurmuş olmak ve erkek olmak şartları aranıyordu. Yabancılar, kadınlar ve köleler yönetimde söz sahibi değillerdi.

Verilen metinde aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? 

• Tanzimat Fermanı’nın ilanı
• Kanunuesasi’nin ilanı
• Magna Carta Sözleşmesi’nin ilanı
• TBMM’nin açılması

Yukarıda verilenlerden kaç tanesi Türk tarihinde görülen demokrasi hareketleri arasında yer alır?