Eğitim Sayfam

Millî Mücadelenin başarıya ulaşması sonucunda 1 Kasım 1922 tarihinde TBMM’de alınan bir kararla saltanat kaldırılmıştır. 29 Ekim 1923 tarihinde yine TBMM’de alınan başka bir kararla Cumhuriyet ilan edilmiştir. Bunun sonucunda TBMM, Mustafa Kemal Atatürk’ü Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı olarak seçmiştir.

Metindeki gelişmeler dikkate alındığında aşağıdaki demokratik unsurlardan hangisinin daha çok pekiştirildiği söylenebilir?

Yukarıdaki tabloda yer alan Atatürk’ün sözlerinin ilgili olduğu kavramlar sırasıyla aşağıdaki şıklardan hangisinde yer almaktadır?

Mustafa Kemal’in Temsil Heyeti Başkanı olarak katıldığı Sivas Kongresi’nde alınan kararlardan biri şu şekildedir:

“Milletlerin kendi geleceğini bizzat kendilerinin tayin ettiği bu tarihi dönemde İstanbul Hükümeti’nin de milli iradeye bağlı olması zorunludur. Çünkü milli iradeye dayanmayan herhangi bir hükümetin keyfi kararlarına milletçe baş eğilmediği gibi, böyle kararların dışta da muteber olmadığı ve olamayacağı, şimdiye kadar geçen olaylarla ve sonuçlarla ortaya çıkmıştır. Böylece, milletin içinde bulunduğu sıkıntı ve endişeden kurtulmak çarelerine bizzat başvurmasına gerek kalmadan, İstanbul Hükümeti’nin milli meclisi hemen ve hiç zaman yitirmeden toplaması ve böylece milletin, memleketin geleceği üzerinde alacağı bütün kararları milli meclisin denetimine sunması mecburidir.”

Verilen parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

I- Cumhuriyet Halk Partisi’nin kurulması

II- Atatürk’ün Samsun’a çıkarak Millî Mücadele’yi başlatması

III- Saltanatın kaldırılması

IV- Sivas’ta İrade-i Milliye gazetesinin yayınlanması

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Atatürk’ün demokrasimizin gelişmesi için yaptığı çalışmalar arasında gösterilebilir?

Atatürk döneminde Türk kadınına önce 1930 yılında belediye seçimlerine katılma hakkı, 1934 yılında ise milletvekili seçimlerine katılma hakkı verilmiştir.

Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi,

I- Özgürlük

II- Eşitlik

III- Katılım

demokrasinin ilkelerinden hangileri ile ilgilidir?

Atatürk Dönemi’nde iki kez çok partili yaşama geçiş denemesi olmuştur. Atatürk çok partili siyasi yaşam hakkında şu sözü söylemiştir:

“Memleket meselelerini tartışmalıyız. Hükûmeti denetleme sistemi kurarak medeni ülkelerin parlamentolarına benzemeliyiz.”

Buna göre Atatürk’ün çok partili siyasi yaşama geçilmesini istemesinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez?

17 Şubat 1926 tarihinde Atatürk’ün girişimleri sonucunda hazırlanarak, kabul edilen Türk Medeni Kanunu, miras ve şahitlik gibi konularda kadın ve erkeğin aynı haklara sahip olmasını sağlamıştır. Bunun yanı sıra tek eşle evlilik esasının getirilmesine imkân tanımıştır.

Verilen metinden hareketle Türk Medeni Kanunu’nun demokratik değerlerden;

I- Ayrımcılıkların önlenmesi

II- Adaletin ve eşitliğin sağlanması

III- Siyasi hakların elde edilmesi

hangisi ya da hangileri ile ilgili olduğu söylenebilir?

Serbest Cumhuriyet Fırkasının kuruluşu vesilesiyle Atatürk, Fethi Bey’e şu mektubu yazmıştır: “Büyük Millet Meclisinde ve millet önünde millet işlerinin serbest tartışılması ve iyi niyet sahibi zatların ve fırkaların düşüncelerini ortaya koyarak milletin yüksek menfaatlerini aramaları benim gençliğimden beri taraftar olduğum bir sistemdir. Memnuniyetle tekrar görüyorum ki laiklik esasında beraberiz. Büyük Mecliste aynı temele dayanan yeni bir fırkanın faaliyete geçerek millet işlerini serbest münakaşa etmesini cumhuriyet esaslarından sayarım. Bu itibarla görüşlerinizi takip için siyasi mücadeleye girmenizi şüphesiz iyi karşıladım.”

Atatürk’ün Fethi Bey’e yazdığı mektupta aşağıdakilerden hangisinin öneminden bahsedildiği söylenemez?

Mustafa Kemal Atatürk;

• Amasya Genelgesi’ne “Milletin geleceğini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” maddesini eklemiştir.
• Medeni Kanun’un kabul edilmesini sağlamıştır.
• Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kurulmasını hoşgörü ile karşılamıştır.

Buna göre, Mustafa Kemal Atatürk’ün bu çalışmalarının aşağıdaki gelişmelerden hangisi ile ilgili olduğu söylenemez?

I. Dünya Savaşı’nda yenilen Osmanlı Devleti’nin çöküşünü gören ve ülkenin kurtuluşu için çareler arayan Mustafa Kemal, bir yandan da demokrasinin temel ilkelerine dayalı bir devlet kurmak için harekete geçmişti. Millî Mücadele yıllarında Erzurum’da, Sivas’ta kongreler yapan Mustafa Kemal, Ankara’ya geldiğinde demokratik ilkeleri hayata geçirmeye başlamıştı. Bu girişimleri için bir hayli bilgi birikimi olan Mustafa Kemal, Fransız İhtilali’ni ve Avrupa’daki demokratik gelişmeleri yakından takip etmiş ve demokrasinin ne kadar önemli olduğunu kavramıştı.

Metinde Mustafa Kemal Atatürk’ün Türk demokrasisinin gelişimine katkı sağlamasında etkili olan özelliklerinden hangisine değinilmemiştir?