Eğitim Sayfam

İslam Devletlerinde bilim insanları devlet başkanları tarafından desteklenmiştir. Saraylarında bilimsel çalışmalar yapan bilim insanlarının fazlalığı ve saray kütüphanelerinin zenginliği o dönem yöneticileri için bir gurur kaynağı olmuştur. Hatta kazandıkları savaştan sonra cizye almak yerine kitap isteyen devlet adamları olmuştur.

Yukarıdaki parçada Türk-İslam medeniyetinin gelişmesinde etkiye sahip olan faktörlerden hangisine değinilmiştir?

Orta Çağ Avrupası’nda skolastik düşüncenin etkisiyle bilimsel ilerlemenin yavaşlamasına karşın Doğu’da İslamiyet ile bilimsel çalışmalar “Altın Çağ”ını yaşamıştır. İlk emri “oku” olan Kur’an-ı Kerim’in akla, düşünmeye ve bilgiye verdiği önemi kavrayan Türk-İslam bilim insanları bilimsel gelişmelerin öncüsü olmuşlardır. Bu dönemde öncelikle eski medeniyetlerden kalan diğer dillerdeki bilimsel kaynaklar Arapça’ya tercüme edilmiştir. İlk adım niteliğindeki bu çalışmaların ardından elde ettikleri bilgileri değerlendirip yorumlayarak bilim ve teknolojiye katkıda bulunmuşlardır.

Verilen metinden hareketle aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz?

İngiliz tarihçi Arnold Toynbee:  “Mukaddime tarih felsefesi alanının en büyük eseridir. Şimdiye kadar hiçbir çağda hiçbir insan zekâsı böyle bir eser yazamamıştır.” demiştir.

Arnold Toynbee’in bahsettiği “Mukaddime” adlı eserin yazarı olan Türk- İslam bilgini aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Orta Çağ’da Avrupa’daki Katolik kilisesi bilimsel düşünce üzerinde etkin konumdaydı. Kilisenin savunduğu skolastik düşünceye aykırı olan fikirler kabul edilmezdi.  Avrupa’daki bu durumun tersine İslam dünyasında, özgür düşünceye dayalı bilimsel çalışmalar gerçekleştirilmekteydi. Bu dönemin Türk-İslam medreseleri dünyanın en iyi üniversiteleri olarak kabul edilmekteydi.

Verilen metinden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Felsefe, mantık, astronomi ve müzik alanında çalışmıştır. Ses dalgalarıyla ilgili deneyler yapmış ve müzik aletlerinin yapımı için kurallar belirlemiştir. “Birinci öğretmen” olarak tanınan Aristo’dan sonra “ikinci öğretmen” olarak tanınmıştır.

Parçada hakkında bilgi verilen Türk-İslam bilgini aşağıdakilerden hangisidir?

• Kimya, fizik ve astronomi bilimlerindeki çalışmalarıyla ölçü ve tartı aletlerine yaptığı katkılarla tanınan bir bilim insanıdır. Öyle ki, İcat ettiği hassas terazi sayesinde metallerin ve taşların saf olup olmadıkları ve metallerin özgül ağırlıkları tespit edebilmiştir.
• Newton’dan 500 yıl önce “Her cismi yerkürenin merkezine doğru çeken bir gücün olduğunu” söylemiştir.
• Roger Bacon’dan yaklaşık yüz yıl önce Dünya’nın merkezine doğru yaklaştıkça suyun yoğunlaştığı fikrini ortaya atmıştır.

Yukarıdaki metinde hakkında bilgi verilen Türk-İslam bilgini aşağıdakilerden hangisidir?

Razi: Çiçek ve kızamık hastalıklarının tedavisi üzerine çalışmıştır.

Uluğ Bey: Güneş, ay ve gezegenleri incelemiştir.

İbn-i Firnas: Planörle uçmayı deneyen ilk bilim insanıdır.

Yukarıda verilen metinlerde Türk- İslam bilginlerinin çalışma yaptığı alanlardan hangisine ait bir bilgiye yer verilmemiştir?

• Henüz on sekiz yaşındayken Samani hükümdarının hastalığını tedavi edince kendisine büyük hediyeler verilmek istenmiştir. O ise sadece sarayın kütüphanesinden faydalanmak istediğini söylemiştir.
• Henüz mikroskop keşfedilmeden önce canlı mikroplardan bahsetmiştir. ”Tıbbın Kanunu” isimli kitabı 500 yıl boyunca Avrupa’da tıp alanında başvuru kitabı olarak kullanılmıştır. Tıp alanının yanında felsefe, astronomi, matematik, fizik, kimya gibi alanlarda da çalışmalar yapmıştır.

Parçada hakkında bilgi verilen Türk-İslam bilgini aşağıdakilerden hangisidir

Sosyoloji, tarih, felsefe ve siyaset alanlarında çalışmalar yapmıştır. Sosyoloji biliminin temellerini atmıştır. Tüm devletlerin canlılar gibi doğum, gelişme, duraklama ve ölüm evrelerinden geçeceğinden söz etmiştir.

Parçada hakkında bilgi verilen Türk-İslam bilgini aşağıdakilerden hangisidir?

Harezmi çölde altı kişiyi iki gruba ayırır. Üç kişi kuzeye doğru giderek kutup yıldızının doğduğu zamanı, diğer üç kişi de güneye giderek kutup yıldızının battığı zamanı aynı anda tespit eder. Harezmi sonuçları karşılaştırarak meridyen dairesinin 1 derecelik açısını hatasız olarak hesaplamayı başarır.

Verilen metinden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?