Eğitim Sayfam

• Muhammed “İlim Çin’de de olsa gidip onu alınız.” ve “İlim Müslüman’ın yitik malıdır.” demiştir.
• Gazneli Mahmud, ünlü bilim insanı Biruni için “Sarayımın en değerli hazinesi” ifadesini kullanmıştır.

Verilen alıntılardan yola çıkarak İslam dünyası ile ilgili,

I- Skolastik düşüncenin yıkılması sağlanmıştır.

II- Bilim insanlarının çalışmaları desteklenmiştir.

III- Özgür düşünce ortamının yaratılmasına önem verilmiştir.

verilen çıkarımlardan hangilerine ulaşılabilir?

İngilizlerin Venedik Büyükelçisi Henry Wotton 1632 yılında İngiliz kralına yazdığı mektupta şöyle diyordu:

“Saygıdeğer efendimiz, Galileo adındaki kişinin kitabında yazdığına göre Dünya hiç de bildiğimiz gibi değilmiş. Herkes Galileo’ya ‘Güneş Dünya’nın etrafında dönüyor. Evrenin merkezinde hareketsiz duran yerküreyi yerinden oynatarak her şeyi altüst mü edeceksiniz?’ diyor. Saygıdeğer kral hazretleri, Galileo isimli şahıs ayrıca Ay’ın dağlık taşlık bir yer olduğunu söylüyor. Hani kristal bir küreydi Ay? Dağlık, taşlık olsa bizi nasıl aydınlatacak?”

Verilen metinden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

• Ö. 11. yüzyılda Batı Anadolu’da İyon şehir devletleri bilimin merkeziydi. Zenginlik ve özgür düşünce ortamı bu durumu sağlamıştır.
• Orta Çağ, Avrupa’da baskı ve korkunun etkisiyle bilimin ve özgür düşüncenin gelişememesi yüzünden “karanlık çağ” olarak adlandırılmıştır.
• Orta Çağ’da İslam dünyasında özgür düşünce ortamı bulunuyordu ve bilimsel gelişmeler büyük ilgi görüyordu.

Verilen metinden yola çıkarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Atatürk, bilime ve özgür düşünceye önem veren bir devlet adamıydı.

Buna göre Atatürk’ün,

I- Öğretmenler, Cumhuriyet sizden fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister.

II- Türk milletinin yürümekte olduğu ilerleme ve uygarlık yolunda, elinde ve kafasında tuttuğu meşale pozitif bilimdir.

III- Cumhuriyet fikir serbestliği taraftarıdır. Samimi ve meşru olmak şartıyla her fikre saygı duyarız.

sözlerinden hangisi metinde yer alan bilgi kapsamında değerlendirilebilir?

Avrupa’da Orta Çağ’da bilimsel gelişmeler yavaş bir gelişim gösterirken, İslam coğrafyasında bilimsel gelişmeler altın çağını yaşıyordu. Türk ve Müslüman bilim insanlarından birisi olan İbn-i Sina’nın “Bilim ve sanat takdir edilmediği yerden göçer.” sözü Avrupa ve İslam dünyasının Orta Çağ’daki durumunu açıklar niteliktedir.

Buna göre İbn-i Sina aşağıdakilerden hangisinin önemine vurgu yapmıştır?

Skolastik düşünce; Orta Çağ’da, Avrupa’da egemen olan ve her şeyi kilisenin kurallarına göre açıklamaya çalışan, aklı ve bilimi reddeden katı, sert düşünce sistemidir.

Buna göre skolastik düşünce ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

• Bruno, maruz kaldığı işkencelere rağmen görüşlerinden vazgeçmeyerek ölüme mahkûm edilmiştir. Onun bu fikirleri, daha sonra yaşanan ve yeniden doğuş anlamına gelen Rönesans felsefesini biçimlendirmiştir.
• Fikirlerinde ısrar etmesi halinde ölüm cezası alacağı söylenerek Galileo tehdit edilmiştir. Bunun üzerine Galileo inanmadığı halde kilisenin söylediği görüşleri kabul etmek zorunda kalmıştır.

Avrupa’da yaşanan bu gelişmelerden yola çıkarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

Tabloda verilen kavramlardan hangileri düşünce özgürlüğünün ve bilimin gelişmesine engel oluşturmaktadır?

Cihaz bataryalarındaki enerji verimliliğini artırmak için yeni bir fikir geliştirmeyi düşünen mühendis Emel Hanım’a çalışma arkadaşları farklı şekillerde tepki göstermiştir.

Buna göre Emel Hanım’ın bilimsel çalışmasına yönelik destekleyici bir ifade kullanan arkadaşı hangisidir?

Avrupa’da Aydınlanma Çağı’nın önemli düşünürlerinden Montesquieu’ye göre “Düşünce özgürlüğü en önemli özgürlüktür. İnsanı araştırmaya, düşünmeye yönlendiren özellikler ancak özgür bir ortamda işlerlik kazanır ve gelişir. Özgür olmayan bir ortam insanların kuşku ve korku içerisinde olmasına sebep olur.”

Buna göre,

I- Bruno’nun fikirlerinden dolayı idam edilmesi

II- Marie Curie’nin radyoaktivite çalışmaları sebebiyle Nobel Ödülü kazanması

III- Galileo’nun fikirlerinden vazgeçmesi için baskıya maruz kalması

aşağıdaki gelişmelerin hangisi Montesquieu’nun dediği korku ve kuşku ortamının  oluşmasına neden olur?