Eğitim Sayfam

Mersin ÖDM

19. ve 20. yüzyıl başları Osmanlı Devleti açısından büyük değişimlerin yaşandığı ve devletin dağılma ve parçalanma sürecine girdiği zamandı. Avrupa’da yaşanan bazı siyasal ve ekonomik gelişmelerin etkilerini bu dönemde
topraklarında hissetmeye başlayan devlet, eski ekonomik ve siyasi gücünü kaybetti.
Verilen bilgiden yola çıkarak Avrupa’daki,
I. Rönesans hareketleri
II. Reform hareketleri
III.Sanayi İnkılabı
IV.Fransız İhtilali
gelişmelerinden hangilerinin Osmanlı Devleti’nin ekonomik ve siyasi gücünü kaybetmesine neden olduğu söylenebilir?

Kayseri ÖDM

Osmanlı’da yaşayan halkın tamamı din, dil, ırk ve etnik yapısı dikkate alınmadan aynı haklara sahip olacaktı. Böylece toplumda eşitlik sağlanacak ve farklı milletlerden oluşan Osmanlı Devleti dağılmaktan kurtulacaktı. Osmanlı Devleti’ni içinde bulunduğu zor durumdan kurtarmak isteyen bazı devlet adamları birbirinden farklı birtakım düşünce akımları ortaya atmışlardır.

Yukarı bahsi geçen fikir akımı aşağıdakilerden hangisidir?

Kayseri ÖDM

Osmanlı Devleti’nde uygulanan meşrutiyet yönetiminde padişaha geniş yetkiler tanınmıştır. Üyeleri halk tarafından seçilen meclisi açma, kapatma, tatil etme, meclise yasa çıkarması için izin verme ve çıkardığı yasaları onaylama yetkileri padişaha aittir. Padişahın bakanları göreve getirme ve görevden alma, kişileri sürgüne gönderme yetkileri de vardır. Anayasanın padişaha tanıdığı bu yetkiler, onun denetlenmesini ve sınırlandırılmasını güçleştirmiştir. Buna karşın meclis, 1877- 1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın gidişatı üzerinden dolaylı da olsa padişahı eleştirmiştir. Bu eleştiriler üzerine padişah savaş hâlini gerekçe göstererek meclisi tatil etmiştir.
Bu bilgilerden hareketle meşrutiyet yönetimi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Tokat ÖDM

Osmanlı Devleti’nde azınlık isyanları sonucu yaşanan karışıklıklar nedeniyle ülke bütünlüğü tehlikeye girmiştir. Dönemin aydınları bu durumdan kurtulmak için çareler aramışlar ve farklı düşünceler ortaya atmışlardır. Bu dü-
şünce akımlarından biri İslamcılıktır. İslamcılığa göre ülke İslam dini etrafında birliktelik sağlanarak parçalanmaktan kurtarılacaktır. Diğer bir düşünce ise Osmanlıcılıktır. Osmanlıcılık düşüncesi ile Osmanlı Devleti’nde yaşayan herkesin birliktelik duygusu içinde yaşaması öngörülmüştür ancak beklenen ilgiyi ve sonucu göremeyince Türkçülük akımı öne sürülmüştür. Diğer bir akım ise Batı’nın bilim ve tekniğini, yönetim biçimini ve düşünce yapısını alarak Osmanlı Devleti’ni geri kalmışlıktan kurtarıp yıkılmasını önlenmek isteyen Batıcılık düşüncesidir.
Buna göre Osmanlı Devleti’nde görülen düşünce akımlarına bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

Nevşehir ÖDM

Coğrafi keşiflerden sonra İpek ve Baharat Yolu’nun önemini kaybetmesiyle Osmanlı Devleti’nin vergi gelirleri azaldı. Gümrük gelirlerini arttırmak için kapitülasyonlar uygulandı ama bu uygulama yarardan çok zarar getirdi. Sanayisi gelişmiş ülkeler, kapitülasyonlar sayesinde, ürünlerini Osmanlı topraklarına daha kolay ihraç ettiler ve Osmanlı piyasası Avrupa mallarıyla doldu. Ucuz olan Avrupa üretimi mallarla rekabet edemeyen Osmanlı ekonomisi, iyice çöküntüye uğradı. Devletin mali durumunu düzeltmek için koyulan yeni vergiler ise, halk ile devletin karşı karşıya gelmesine neden olmuştu.
Verilen bu bilgilere göre,
I. Coğrafi keşifler Osmanlı ekonomisini olumsuz etkilemiştir.
II. Kapitülasyonlar gümrük gelirlerini arttırmıştır.
III.Halk vergilere tepki göstermiştir.
IV.Osmanlı Devleti, Avrupa devletlerinin açık pazarı haline gelmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Manisa ÖDM

On dokuzuncu yüzyılın son çeyreğine basılmıştı. Selanik, o zamanki Osmanlı Avrupası’nın en büyük vilâyet merkezi ve bir liman şehriydi. Bütün Osmanlı şehirleri gibi Selanik’te de Müslüman ve hristiyan mahalleleri birbirlerinden ayrıydı. Bunlardan başka Selanik, Doğu Yahudiliğinin de en önemli merkeziydi. On altıncı yüzyılın başlarında İspanya’da Müslümanlar yarımadadan çıkarılırken, bir Yahudi göçmen kolu da Selanik’e taşındı ve orada yerleşti.

Bu bilgiler ışığında Selanik ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Tokat ÖDM

Avrupa’da Sanayi İnkılabı ile başlayan üretim zinciri, zamanla üretilen ürünlerin dış pazara sürülmesiyle devam etmiştir. İngiltere başta olmak üzere çoğu Avrupa devleti bu ekonomik geliri yüksek olan pazardan yararlanmak
istemişlerdir. Çeşitli ülkelere kapitülasyon veren Osmanlı Devleti gibi bazı devletler, Avrupalı üreticilerin pazarı haline gelmiştir. Osmanlı Devleti’nin verdiği kapitülasyonların çoğu iki taraf için geçerli olsa da ekonomisi güçlü
olan taraf kapitülasyonlardan fayda sağlarken ekonomisi zayıf olan taraf kapitülasyonlardan zarar görmüştür. Osmanlı Devleti de zamanla güç kaybetmiş, ülkedeki küçük atölyeler ortadan kalkmış, üretim azalmış, işsizlik artmış, ithalat artarken, ihracat azalmıştır.
Verilen metne göre Sanayi İnkılabı sonucu Osmanlı Devleti’nde,
I. Yerli üretim yabancı mallarla rekabet edememiştir.
II. Dış ticaret açığı oluşmuştur.
III.Toplumsal sorunlar ortaya çıkmıştır.
sonuçlarından hangileri gerçekleşmiştir?

Nevşehir ÖDM

Osmanlı Devleti’ni eski görkemli günlerine geri döndürmek amacıyla çeşitli fikirler ortaya atılmıştır.
Buna göre;
Osmanlıcılık: Dil, din ve etnik farklılıkları gözetmeksizin devletin sınırları içerisinde yaşayan bütün toplumları bir arada tutarak
bir Osmanlı milleti yaratma amacını taşır.
İslamcılık: Hangi milletten olursa olsun bütün Müslümanları halifenin etrafında toplamayı amaçlar.
Batıcılık: Batı’nın siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel görüşlerine uygun bir devlet anlayışını savunur.
Türkçülük: Osmanlı Devleti içinde yaşayan Türkleri milli bir duygu ile bilinçlendirmeyi amaçlar.
Yukarıdaki bilgilere göre verilen fikir akımlarının ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir?

Tekirdağ ÖDM

“Osmanlı Devleti kuruluşundan 18.yüzyıla kadar dünya devletleri arasındaki güçlü konumunu ve üstünlüğünü sürdürmeyi başardı. Ancak bu yüzyıldan sonra hem devlet içindeki hem de Avrupa’daki değişikliklerin etkisiyle
gücünü kaybetmeye başladı.”
Yalnızca bu bilgilere göre,
I. Avrupa’daki gelişmeler Osmanlı Devleti’ni olumsuz etkilemiştir.
II. Osmanlı Devleti toprak bütünlüğünü korumuştur.
III.Osmanlı Devleti eski gücüne ulaşmak için çaba göstermemiştir.
hangilerine ulaşılabilir?

Kilis ÖDM

Fransız İhtilali sonrası ortaya çıkan “milliyetçilik” akımının etkisiyle azınlık isyanları devam ederken, XIX. yüzyılın ortalarına doğru Osmanlı Devleti’nde aydın bir grup kendini göstermeye başladı. Fransız İhtilali ile dünyada yayılmaya başlayan hürriyet, eşitlik, adalet gibi fikirlerden etkilenen ve Jön Türkler olarak bilinen bu grup, azınlık isyanlarını önlemek için farklı bir fikir ortaya koydu. Jön Türklere göre azınlıkların isyan etmesinin temel nedeni, padişahın ülkeyi tek başına yönetmesiydi. Onlara göre azınlık isyanlarının önlenebilmesi için Avrupa’da olduğu gibi bir anayasa hazırlanmalı, meclis açılmalı, bu mecliste azınlıklara da temsil hakkı verilmeli ve padişah ülkeyi
bu meclisle birlikte yönetmeliydi.
Verilen bilgiler değerlendirildiğinde, Jön Türklerin ülkenin kurtuluşu için hangi alanda çözüm önerisi sunduğu söylenebilir?