Eğitim Sayfam

MEB Şubat 2021

Aşağıdaki metinde Amiral Bristol Raporu’ndan bir kesit yer almaktadır:
“…İngiliz Hükûmeti liderlerinin kamuoyu önünde verdikleri demeçlerde, İzmir ve çevresindeki bölge nüfusunun çoğunluğunun Rum olduğu, dolayısıyla Yunan koruyuculuğu altında bulunması gerektiği ile ilgili iddialar, gerçeklerle bağdaşmamaktadır. Bazı kıyı kentlerinde, örneğin Ayvalık ve benzeri yerlerde yaşayanların çoğu Rum’du ama bunların çevresindeki bölgeler neredeyse tamamen Türk’tü. İzmir kentinde bile en yetkili kişiler ahali çoğunluğunun Rum olduğunu söyleyemezler. İzmir çevresinde, iç bölgelerde halk tamamen Türk’tür. Yunan işgalinden sonra Aydın demir yoluyla Balçık’tan Ormulu’ya kadar boşalmış bölgeyi görmek, bu durumun açık bir örneğidir. Yunan kuvvetleri tarafından buralarda ayakta bir ev, köy bırakılmamıştır. Tarlalarda ürün toplayan bir kişi görülmemektedir. Ürün terk edilmiş ve çürümektedir. Bölge halkı, evlerini bırakıp bölgeyi terk etmiştir.”

Bu metinden,

I. Rapor, Türklerin haklılığını ortaya koymuştur.
II. İngiliz Hükûmeti, kamuoyunu yanlış yönlendirmiştir.
III. Yunanlar Wilson Prensiplerine uygun hareket etmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

MEB Mayıs 2020

Mustafa Kemal, Millî Mücadele Dönemi’nde basın-yayın kuruluşlarına ayrı bir ehemmiyet veriyordu. Özellikle halkın Millî Mücadele etrafında teşkilatlanmasında basın-yayın kuruluşları ayrı bir önem arz ediyordu. Millî Mücadele’ye karşı olan azınlıklar ve İstanbul Hükûmeti ellerindeki basın gücünü sonuna kadar kullanıyor ve Millî Mücadele’yi yıpratmak için her türlü yalan haberi Anadolu’nun en ücra kasabalarına kadar ulaştırıyordu. Bu ortamda halkın Millî Mücadele etrafında birleşmesi için doğru haber alması gerekiyordu. Bu nedenle Mustafa Kemal ilk olarak 14 Eylül 1919’da İrade-i Millîye gazetesinin, 10 Ocak 1920’de Hâkimiyet-i Millîye gazetesinin, 6 Nisan 1920’de ise Halide Edip ve Yunus Nadi ile birlikte Anadolu Ajansının kurulmasına katkı sağladı. Mustafa Kemal bu girişimleri ile hem milleti ortak düşünceler etrafında birleştirmiş hem de Millî Mücadele Dönemi’nde alınmış olan bazı kararların millete ulaşmasını sağladı.

Buna göre basın-yayın kuruluşlarının Millî Mücadele’ye katkıları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

MEB Nisan 2020

23 Nisan 1920’de açılan TBMM; ulusal bağımsızlığı öngördüğü için İtilaf Devletleri’ni, ulusal egemenliği öngördüğü için de Osmanlı yönetimini rahatsız etmiştir. Bu rahatsızlıktan dolayı İstanbul Hükûmeti ve İtilaf Devletleri, Türk halkını TBMM’ye karşı kışkırtmış; bu da Anadolu’nun dört bir yanında isyanların çıkmasına neden olmuştur. Bu isyanlar yeni kurulan TBMM için bir otorite sınavı olmuş ve sonuçta TBMM, ayaklanmaları bastırmayı başarmıştır.

Buna göre,

I. TBMM’yi yıpratmak için girişimlerde bulunulmuştur.
II. Ayaklanmaların bastırılması TBMM’nin otoritesini sağlamlaştırmıştır.
III. İstanbul Hükûmeti ve İtilaf Devletleri TBMM’nin karşısında yer almıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

MEB Mayıs 2020

Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal’in İstanbul Hükûmeti adına ise Bahriye Nazırı Salih Paşa’nın katıldığı Amasya Görüşmelerinde alınan kararlardan bazıları şunlardır:

● Vatanın bütünlüğünün ve bağımsızlığının korunması esastır.
● Müslüman olmayan topluluklara siyasi ve sosyal dengemizi bozacak haklar verilmeyecektir.
● Mebusan Meclisi açılacak ve milletvekili seçimleri serbestçe yapılacaktır.

Buna göre Amasya Görüşmeleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

MEB Mayıs 2020

23 Nisan 1920’de açılan Büyük Millet Meclisi bir savaş meclisi olmasından ötürü yasama, yürütme ve yargı yetkilerinin tümünü kendinde toplamıştır. Üyeleri tamamen Türklerden oluşan mecliste farklı düşüncelere sahip milletvekilleri olmasına rağmen partileşme olmamış, bütün milletvekilleri millî iradeye saygılı bir şekilde, görüşlerini özgürce ifade edebilmiş, ülkenin çıkarlarını savunma konusunda birleşmişlerdir. Bununla birlikte Meclis, işgalcilerin ve İstanbul’daki yönetimin baskılarına boyun eğmeden millî çıkarları korkusuzca savunmuş; karşılaştığı pek çok sıkıntıya rağmen çalışmasını bir an bile durdurmamıştır.

Buna göre Büyük Millet Meclisinin,

I. olağanüstü yetkilere sahip
II. demokratik
III. millî

özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söylenebilir?

Meb Ocak 2021

Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti Sivas Valisi Reşit Paşa’nın eşi Melek Reşit Hanım ve arkadaşları tarafından Sivas’ta kurulmuş, kısa sürede Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde merkeze bağlı birçok şubesi açılmıştır. Düşman işgallerini büyük bir hassasiyet ve dikkatle izleyerek İtilaf Devletleri ve İstanbul Hükûmeti’ne karşı zaman zaman protestonameler yayımlayan, millî orduya para ve mal yardımı kampanyaları açan, Millî Mücadele için Anadolu’ya geçenlere kutlama mesajları gönderen bu cemiyet, Türk kadınlığının iftihar edeceği büyük hizmetler görmüştür. Cemiyet, Atatürk’ün büyük takdirini kazanmıştır. 

Buna göre Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

MEB Şubat 2021

İtilaf Devletleri ile İstanbul Hükûmeti arasında imzalanan Sevr Antlaşması’nın bazı maddeleri şunlardır:

• Boğazlar uluslararası bir komisyonun denetiminde olacak ve bütün devletlerin gemilerine açık bulundurulacaktır.
• Antalya, Burdur, Konya ve Isparta çevreleri İtalya’ya verilecektir.
• Irak, Ürdün, Filistin ve Hicaz İngiliz mandasına bırakılacaktır.

Buna göre Sevr Antlaşması ile ilgili,

I. Türk tarafının Boğazlar üzerindeki egemenlik hakları kısıtlanmıştır.
II. Türk milletinin bağımsızlığının korunması amaçlanmıştır.
III. Misakımillî’ye aykırı maddeler içermektedir.

çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

MEB Şubat 2021

Aşağıda Şevket Süreyya Aydemir’in “Tek Adam” adlı eserinden bir alıntı yapılmıştır:
“Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi’ne katılmak üzere Sivas üzerinden Erzurum’a ulaştı. Mustafa Kemal’e padişahın saray başkatipliğinden memuriyetine son verildiği için İstanbul’a dönmesi bildirildi. Mustafa Kemal ise aynı gün görevlerinden ve askerlik görevinden istifa ettiğini bildirdi. Diğer bir deyişle “Sineyimillete döndü.” Mustafa Kemal artık bir sivildir. Bu durumda Mustafa Kemal’in en büyük destekçisi Kâzım (Karabekir) Paşa olur. ‘Emrinizdeyim paşam. Ben, subaylarım, erlerim, kolordum hepimiz emrinizdeyiz.’ diyerek Mustafa Kemal’e bağlılığını bildirir. O an hem Mustafa Kemal’in hem de Millî Mücadele’nin tarihinde kader tayin edici bir andır.”

Bu metne göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

MEB Mayıs 2020

Buna göre Erzurum Kongresi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

MEB Şubat 2021

Erzurum Kongresi kararlarından bazıları şunlardır:

• Kuvayımilliye’yi etken, millî iradeyi egemen kılmak esastır.
• Manda ve himaye kabul olunamaz.
• Mebusan Meclisinin bir an önce toplanması ve hükûmet işlerinin meclis denetiminde sürdürülmesini sağlamak için çalışılacaktır.
• Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.

Buna göre Erzurum Kongresi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?