Eğitim Sayfam

Sanayileşen Avrupalı devletler ürettikleri ürünleri kapitülasyonlar sayesinde Osmanlı ülkesine kolaylıkla ihraç ettiler. Avrupa’dan gelen ucuz ürünler ülke geneline yayıldı. İnsanlar, ucuz ithal mallara yönelince malını satamayan yerli esnaf, üretimini durdurdu. Böylece Osmanlı sanayisi yavaş yavaş çöktü. Devlet bütçesi sürekli açık vermeye başladı. Açığı kapatmak isteyen yöneticiler ya halktan toplanan vergilerin miktarını artırdılar ya da Avrupalı devletlerden yüksek faizle borç alarak giderleri karşılamaya çalıştılar. Sömürge arayışında olan İngiltere, İtalya ve Fransa ise Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika topraklarını ham madde kaynağı olarak gördü. İngiltere Mısır’ı, Fransa Tunus ve Cezayir’i, İtalya da Trablusgarp’ı işgal etti.

Bu bilgilere göre Osmanlı Devleti için,

I. Avrupa’nın açık pazarı hâline geldi.

II. Devlet adamları ekonomik sorunlara karşı çareler aradılar.

III. Ekonomik sıkıntılar yüzünden Kuzey Afrika topraklarını terk etmek zorunda kaldı.

IV. Artan borçlar neticesinde Düyûn-u Umûmiye İdaresi kuruldu.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Fransız İhtilali ile dünyada yayılmaya başlayan hürriyet, eşitlik, adalet gibi fikirlerden etkilenen Jön Türkler; azınlık isyanlarını önlemek için farklı bir fikir ortaya koydular. Jön Türklere göre azınlıkların isyan etmesinin temel nedeni, padişahın ülkeyi tek başına yönetmesiydi. Onlara göre azınlık isyanlarının önlenebilmesi için Avrupa’da olduğu gibi bir anayasa hazırlanmalı, meclis açılmalı, bu mecliste azınlıklara da temsil hakkı verilmeli ve padişah ülkeyi bu meclisle birlikte yönetmeliydi.

Buna göre, Jön Türklerin hedefledikleri yönetim şeklinin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?

Her safhasıyla düşünülmüş, hazırlanmış, idare edilmiş ve zaferle sonuçlandırılmış olan bu harekât; Türk ordusunun, Türk subay ve komuta heyetinin yüksek kudret ve kahramanlığını tarihe bir kere daha yazdıran muazzam bir eserdir. Bu eser, Türk milletinin hürriyet ve istiklal düşüncesinin ölümsüz bir abidesidir. Bu eseri yaratan bir milletin evladı, bir ordunun başkomutanı olduğum için bahtiyarlığım sonsuzdur. 

Mustafa Kemal bu sözleri hangi muharebenin önemini vurgulamak için söylemiştir?

Irak Cephesi, bölgedeki petrol alanlarını ele geçirmek ve kuzeye doğru ilerleyerek Ruslarla birleşmek isteyen İngiliz kuvvetleri tarafından açıldı. Basra Körfezi’nden çıkarma yaparak Bağdat’a doğru ilerlemeye çalışan İngilizlere karşı Osmanlı kuvvetleri, Selman-ı Pâk Muharebelerinde büyük bir zafer elde etti (22-25 Kasım 1915). Halil (Kut) Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Kut’ül Amâre’de İngiliz kuvvetlerini kuşattı. İngiliz askerleri, komutanları General Townshend ile birlikte esir alındı (29 Nisan 1916).

Buna göre,

I. Kazanılan zaferle İngilizler bölgeden atılmıştır.

II. Irak Cephesi savunma cephesi niteliğindedir.

III. İngilizler bölgenin enerji kaynaklarını ele geçirmek istemiştir.

IV. Osmanlı ordusunun kazandığı ilk zafer Kut’ül Amâre’dir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Büyük Millet Meclisinin çıkardığı Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun bazı maddeleri şöyledir:

• Büyük Millet Meclisi’ne karşı düşünce veya uygulamalarıyla, yazdıkları yazılarla muhalefet edenler vatan haini olarak kabul edilecekti.

• Vatan hainliği yapanlar en ağır şekilde cezalandırılacaktı.

• Olağanüstü ve aceleyi gerektiren durumlarda zanlının yakalandığı yerdeki ceza mahkemesi de yargılama ve karar vermeye yetkili olacaktı.

Bu maddelere göre Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun en kapsamlı amacı aşağıdakilerden hangisidir?

Millî Mücadele Dönemi’nde vatanın savunulması için kurulan en önemli derneklerden biri de Sivas Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti’dir. Cemiyet, Sivas dışında Anadolu’nun başka şehirlerinde de şubeler açmıştır. Cemiyetteki kadınlar Anadolu’da meydana gelen olayları yakından takip etmişler, işgaller karşısında hem İtilaf Devletlerini hem de Osmanlı Hükûmeti'ni telgraflarla protesto etmişlerdir. Ayrıca mücadele eden askerler için para toplayıp bazı eşyalar (çamaşır, çorap vb.) üretmişler, İstanbul’dan Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele'ye katkıda bulunanlara tebrik mesajları göndermişledir.

Buna göre Sivas Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti

I. Bölgesel nitelik taşımaktadır.

II. Millî bilinç düşüncesiyle hareket etmiştir.

III. Millî Mücadele’ye maddi ve manevi destek vermiştir.

IV. İşgaller karşısında silahlı direnişte bulunmuştur.

yargılardan hangilerine ulaşılabilir?

Kâzım Karabekir Paşa 1882’de İstanbul’da doğdu. 11 yaşında babasını kaybeden Kâzım Karabekir Paşa hem harbiye mektebini hem de harp akademisini birincilikle bitirdi ve “Altın Maarif Madalyası” ile ödüllendirildi. Kendisi de yetim büyüyen Karabekir Paşa, Doğu Anadolu’da, ailesini kaybeden binlerce yetim çocuğa babalık yaptı. Onları öz çocukları gibi sahiplendi, onlar için yurtlar ve okullar açtı. Açtığı okullardaki öğrenciler için, okuma ve spor bayramları düzenledi. Yetimlerin her birini bir meslek sahibi yaparak sefaletten kurtardı. Bundan dolayı kendisine “Yetimlerin Babası” unvanı verildi. Bu çocuklardan oluşturduğu “Gürbüz Çocuklar Ordusu” Millî Mücadele’de büyük hizmetlerde bulundu. Kâzım Karabekir Paşa, Millî Mücadele Dönemi’nde Edirne milletvekili ve Doğu Cephesi komutanı olarak görev yaptı. Ermenileri yenilgiye uğratarak onlarla Gümrü Antlaşması’nı imzaladı ve doğu illerini işgalden kurtardı. Millî Mücadele sonrasında Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurucuları arasında yer aldı. Partinin genel başkanlığına getirildi. Ancak kısa bir süre sonra partisi kapatıldı. 1946-1948 arası TBMM Başkanlığı görevinde bulundu.

Bu metinde Kâzım Karabekir Paşa’nın hangi özelliği ile ilgili bir bilgi yoktur? ?

Amasya Genelgesi’nin bazı maddeleri:

• Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir.

• Osmanlı Hükûmeti, üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş gibi göstermektedir.

• Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.

• Anadolu’nun her bakımdan en güvenli yeri olan Sivas’ta millî bir kongre toplanacaktır. Kongreye katılmak üzere bütün sancaklardan, halkın güvenini kazanmış üç temsilci belirlenerek en kısa zamanda Sivas’a gelmelidir.

Buna göre Amasya Genelgesi hakkında aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Kütahya-Eskişehir Muharebeleri sonrasında Tekalif-i Millîye emirleri ilan edildi.

Buna göre:

• Her ilçede Tekalif-i Millîye Komisyonu oluşturuldu.

• Her ailenin bir kat çamaşır, bir çift çorap ve çarık hazırlayıp Komisyona teslim etmesi kararlaştırıldı.

• Halkın elinde bulunan, savaşta işe yarar bütün silah ve cephanenin üç gün içinde teslimi istendi.

• Halkın elinde bulunan yaylı araba ve kağnı arabaları ile deve ve merkeplerin % 20’sinin teslimi istendi.

• Halkın elinde bulunan çamaşırlık bez, kışlık ve yazlık kumaş; kösele, meşin, tel, çivi, kundura ipliği; nal, mıh, yem torbası, yular, semer ve urgan stoklarının %40’ının, bedeli sonradan ödenmek üzere teslimi istendi.

Bu bilgiler ve Tekalif-i Millîye emirlerinin uygulanışını gösteren yukarıdaki görsel dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıdaki harita, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda savaştığı cepheleri göstermektedir.

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?